IJzermeststof voor gazons: Toepassing en alternatieven

IJzermeststof zou mos in het gazon helpen verminderen. Lees hier wanneer u geld kunt besparen op ijzermest en hoe een tekort ontstaat.

In het voorjaar lijkt het mos in het gazon vaak weer te zijn toegenomen. Op zoek naar oplossingen voor dit probleem hoort iedere gazoneigenaar vroeg of laat over de mogelijkheid om mos weg te krijgen met ijzermest. Wij verschaffen duidelijkheid in het warrige mos tapijt van gevaarlijke halve kennis, goedbedoelde adviezen en oprechte expertise.

IJzer is een essentiële voedingsstof voor alle planten. Hieronder leggen wij u uit waarom gazons ijzer nodig hebben, of ijzermeststoffen mos in het gazon bestrijden en hoe u een ijzertekort kunt herkennen. Vervolgens gaan we in op hoe ijzertekort kan ontstaan en wanneer bemesten met ijzer noodzakelijk is – in de meeste gevallen zijn er veel betere alternatieven.

Algemene informatie over gazonbemesting vindt u in ons speciale artikel.

Waarom heeft het gazon ijzer nodig?

Gazongrassen hebben – net als alle andere planten – de 14 essentiële voedingsstoffen nodig om te kunnen leven en zich voort te planten. Naast de belangrijkste voedingsstoffen stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K) wordt ook magnesium (Mg) in grote hoeveelheden door het gazon opgenomen. IJzer (Fe) behoort tot de sporenelementen. Deze worden slechts in zeer kleine hoeveelheden opgenomen, maar doen daarom niet onder voor de belangrijkste voedingsstoffen. IJzer is bijvoorbeeld van doorslaggevend belang voor de controle van de enzymactiviteit in planten en maakt zo ook de vorming van eiwitten en het groene chlorofyl mogelijk. Bovendien heeft de plant het nodig om de celademhaling te regelen, waarbij energie wordt verkregen uit koolhydraten.

Tip: Veel gazonmeststoffen bevatten het spoorelement ijzer en maken reclame voor het gehalte ervan. In feite is ijzer echter het meest voorkomende voedingselement in de bodem. Het is uiterst onwaarschijnlijk dat een tekort ontstaat doordat het gazon al het beschikbare ijzer uit de grond heeft gehaald: ijzer maakt immers gemiddeld slechts ongeveer 0,01 % van de droge plantmassa uit.

IJzermeststof tegen mos in het gazon

Bij veel mensen en op internetfora gaat het gerucht dat mos in het gazon kan worden bestreden met ijzermest. De toepassing van ijzersulfaat (FeS0₄) kan een bepaald effect bereiken: De reactie van FeSO₄ in een waterige oplossing is zuur. Door de toepassing ervan kan een zeer snelle pH-verandering in de grond worden bereikt, die door de mosplantjes slecht wordt verdragen. Daardoor gaan ze dood en kunnen ze worden uitgeharkt. Dit effect is echter slechts van korte duur. Door de verzuring van de grond onder het gazon kan het mos de volgende keer nog gemakkelijker groeien. En voortdurend afwisselend ijzersulfaat en kalk toepassen is ook geen oplossing: Een ophoping van calcium, ijzer en zwavel in de bodem leidt vroeg of laat tot overtollige symptomen in het gazon.

Een langetermijnoplossing voor het onderdrukken van mos is slechts een verandering van de bevorderende factoren: wateroverlast, bodemverdichting, schaduw, geen of verkeerde bemesting en de keuze van een ongeschikt gazonzaadmengsel kunnen niet worden verholpen door grote hoeveelheden ijzermeststof te strooien – ook al willen sommige verkopers van de royale emmers van 10 liter u dat graag doen geloven.

IJzertekort in gazons herkennen

Een ijzertekort uit zich in chlorose (vergeling) van de bladen. Het bijzondere van ijzertekort is dat de bladnerven langer groen blijven dan het gebied ertussen. Bovendien verschijnt het symptoom altijd eerst op de jongste halmen – in tegenstelling tot stikstofgebrek, dat eerst de oudere halmen treft. Dus om onderscheid te maken tussen een ijzertekort en een stikstoftekort, moet je heel goed kijken. Bij een ernstig tekort kan zelfs een witachtige verkleuring ontstaan.

Redenen voor ijzertekort in gazons

De meest voorkomende reden voor ijzertekort is niet de afwezigheid van ijzer. Als er geen gebrek aan ijzer is, heeft zelfs een normale bemesting met ijzer geen noemenswaardig effect op de voedingstoestand van het gazon.

IJzer is in de bodem aanwezig als driewaardig en tweewaardig ijzerion. Planten nemen ijzer gewoonlijk alleen op als tweewaardig ion (Fe²⁺). De twee ionenvormen zijn in een chemisch evenwicht met elkaar, dat kan verschuiven: Als de grond vrij zuur is, is er veel Fe²⁺ en er is in ieder geval geen gebrek.

Bij een hoge pH-waarde daarentegen is er meer Fe³⁺ die normaal niet geabsorbeerd kunnen worden. Er kan een relatief ijzertekort ontstaan. Grassen hebben echter een unieke strategie in het plantenrijk: zij vormen mugeenzuren, die een zeer sterke aantrekkingskracht uitoefenen op Fe³⁺ hebben. Deze mugeenzuren worden uit de wortels getransporteerd naar de wortelzone, waar ze Fe³⁺ bind. Tegelijkertijd worden in de buitenste cellen van de wortel speciale transportkanalen aangelegd, die gespecialiseerd zijn in het opnemen van de ijzerionen samen met het mugeenzuur. Grassen kunnen dus ijzer opnemen wanneer de pH-waarde eigenlijk te hoog is. Maar omdat deze fysiologische aanpassing veel energie kost, is ze alleen mogelijk als de plant actief kan metaboliseren om energie te produceren. Daarom kan alles wat de levensprocessen van het gazon afremt, leiden tot een relatief ijzertekort als de pH van de bodem tegelijkertijd te hoog is. In de volgende tabel hebben wij voor u samengevat wat een relatief ijzertekort in gazons veroorzaakt en wat u eraan kunt doen.

In de regel treedt dus alleen een relatief ijzertekort op in gazons. Op bijzondere plaatsen waar door verwering geen ijzer uit het moedergesteente kan worden geproduceerd, kan echter ook een absoluut tekort ontstaan. Hoogveengronden en turfsubstraten bevatten geen ijzerreserves. Dus in het zeldzame geval dat uw gazon op een dergelijk substraat groeit, kan bemesting met ijzer aangewezen zijn.

Tip: Doorgaans moeilijke levensomstandigheden kunnen dus een relatief ijzertekort veroorzaken bij gazongrassen, ook al is ijzer in de bodem aanwezig. U kunt een overbelast gazon voorkomen door vanaf het begin een gazonzaadmengsel te gebruiken dat geschikt is voor uw locatie. Hier hebben wij voor u samengesteld welk gazontype zinvol is en wanneer!

IJzermeststof voor gazons: Toepassing en verspreiding

Op een gezonde bodem met een normale pH kan ijzermeststof worden toegediend met ijzersulfaat. Zwavel- en ijzerionen lossen op in water en kunnen door de planten worden opgenomen. Wanneer er echter een gebrek aan zuurstof is door wateroverlast of bodemverdichting, hebben ze ook de neiging weer samen te komen en zijn dan moeilijk oplosbaar. Fetrilon® is een complexe meststof met veel micronutriënten. Het bevat verschillende sporenelementen in een speciale, oplosbare verbinding. Een andere meststof met verschillende sporenelementen is Radigen®, dat een zachte langetermijnwerking heeft. Bij ernstige en acute tekorten kan ijzer(II)sulfaat, ijzerchelaten of ijzercitraat als bladmeststof worden gebruikt.

Let op: IJzer(II)sulfaat heeft een corrosief effect op huid en slijmvliezen door zijn zure reactie met water. Zowel dieren als mensen kunnen ernstige schade oplopen bij aanraking of zelfs inslikken. Een met ijzer(II)sulfaat behandeld gazon mag gedurende ten minste 24 uur niet worden betreden en moet ook zo ontoegankelijk mogelijk zijn voor wilde dieren en huisdieren. Bovendien veroorzaken korrels die aan schoenen of poten op de stoep worden meegedragen roestvlekken op veel materialen. Deze vlekken kunnen alleen weer worden verwijderd met een nog sterker zuur.

IJzermeststof voor gazons: Voordelen & alternatieven

Kortom, ijzerbemesting is in de meeste gevallen niet nodig en heeft geen effect. Een algemene verbetering van de bodem daarentegen helpt ijzergebrek op betrouwbare wijze te voorkomen. Dit is gemakkelijk mogelijk met bijvoorbeeld organische gazonbemesting, zelfs lang nadat het gazon is aangelegd. Onze Plantura Biologische Gazonmeststof en onze Plantura Biologische Herfst Gazonmeststof zijn gecertificeerd biologisch en hebben alles wat u nodig heeft om uw bodem en gazon gezond te houden en het ijzer beschikbaar te houden.

Organische Herfst gazonmeststof 10,5 kg (zak)

• Ideaal voor gazonbemesting van juli tot oktober
• Zorgt voor maximale winterhardheid & snelle regeneratie in het voorjaar
• Diervrije organische slow-release meststof – onschadelijk voor huisdieren & tuindieren.

Naar de Plantura winkel

In dit speciale artikel vindt u algemene informatie over biologische gazonmeststoffen. Dit artikel informeert u ook over organische gazonmeststoffen.