Elffloer: planten, verzorging & de mooiste Epimedium soorten

De schaduwtolerante epimedium is bijzonder geschikt voor onderbeplanting en als bodembedekker. We geven tips voor het kiezen van een ras, het planten en het vermeerderen van de epimedium.

Een van de bekendste schaduwplanten is de elfflower. Wij presenteren de mooiste Epimedium-soorten en -variëteiten en geven tips voor het planten en verzorgen.

Feeënbloem: bloem, oorsprong en eigenschappen

De feeënbloem (Epimedium), ook wel sokbloem genoemd, behoort tot de barbiefamilie (Berberidaceae). De ongeveer 60 soorten en natuurlijke hybriden komen voor in Azië, Afrika en Europa op het noordelijk halfrond. De bladverliezende of groenblijvende vaste planten overwinteren met behulp van hun deels lopervormende wortelstokken. Elfflowers bereiken een hoogte van 15 tot 40 centimeter. Hun bladeren zijn eirond, hartvormig, lancetvormig, langwerpig of bijna rond. De bladrand kan getand of licht gestekeld zijn. De scheuten zijn in het voorjaar vaak bronskleurig of roodachtig, en in de herfst zijn de bladeren meestal wijnroodgroen tot violetrood. De bloeitijd van de klimopbloem begint in april, soms voor of tijdens het uitkomen van het blad. De vierbladige bloemen bestaan uit vier binnenste en vier buitenste kroonbladen en kunnen, afhankelijk van de soort, langwerpige uitlopers vormen. Na bestuiving worden kapselvruchten gevormd, met daarin talrijke zaden met een opvallende zaadmantel. Mieren voeden zich bij voorkeur met de voedzame vacht en verspreiden de klimopbloemzaden in de omgeving.

Is de klimopbloem bij-vriendelijk? De elfflower is een van de vaste bijen. Vooral kleinere wilde bijen profiteren van de nectar en het stuifmeel van de vaak tere klimopbloemen. Grootbloemige soorten zoals Epimedium versicolor worden ook bezocht door honingbijen.

De mooiste elfflower variëteiten

Elfflowers zijn er in verschillende soorten en cultivars die verschillen in groei, bloemgrootte en kleur. Wij presenteren de 10 mooiste soorten en variëteiten van de Epimedium voor.

• Epimedium alpinumEpimedium alpinum : Alpenelfenbloem uit Zuidoost-Europa met bladverliezend blad en een groeihoogte tot 40 cm. De stoloonvormende wilde soort vormt tere pluimen met tot 25 rood-geel gekleurde enkele bloemen.
• Epimedium grandiflorumEpimedium grandiflorum komt oorspronkelijk uit Japan. Hij vertoont een bladverliezende, horige groei tot 25 cm en lange gespoorde, grote, orchideeachtige bloemen. De ‘Lilafee’ elfflower is bronskleurig als hij uitloopt en heeft delicate violette, filigrane bloemen vanaf april.
• Epimedium pauciflorum: Kleinbloemige elfenbloem met lage groeiwijze en 15 – 20 cm hoogte. Populair als bodembedekker omdat de korte uitlopers een dicht, groenblijvend tapijt vormen. De weinig concurrerende soort vertoont lichtroze tot roomwitte bloemen.
• Epimedium x perralchicumHybride soort met dichte groei tot 30 cm en bijna wintergroene bladeren. Elfenblume ‘Frohnleiten’ is de bekendste soort en kan bodembedekkend worden geplant. De bladeren kleuren in de herfst mooi rood, terwijl de bladnerven lichtgroen blijven. De delicate bloemen van de hybrideEpimedium “Frohnleiten” zet gele accenten.

• Epimedium pinnatum ssp. colchicum: Zwarte zeebloem met sterke groei en bijna groenblijvend blad. De delicate, lichtgele bloemen verschijnen vanaf april. Het ras ‘Black Sea’ kleurt zijn bladeren donkerpaars in de herfst en winter. Het is bijzonder geschikt voor gebruik op grote oppervlakten, ook onder struiken en bomen.
• Epimedium pubigerum: Wintergroene elfflower met wintergroene, grove bladeren en een hoornachtige groeiwijze tot 25 cm hoog. De kortharige, lichtgele bloemen staan op lange bloemstelen.
• Epimedium x rubrum: Rode zonnebloem, afkomstig van een kruising van E. alpinum en E. grandiflorum. De kale, bladverliezende planten hebben roodbruine bladeren en tweekleurige rode en witte bloemen. De bijzonder rijkbloeiende cultivar ‘Galadriel’ kan goed als bodembedekker worden gebruikt.

• Epimedium versicolor ‘Sulphureum’: Zeer groeikrachtige zwavelklimop tot 35 cm en met een sterke spreiding. De zwavelgele bloemen verschijnen van april tot mei. In de herfst kleurt het blad van de klimopbloem ‘Sulphureum’ bronskleurig.
• Epimedium x warleyense: De bladverliezende hybride klimop, tot 30 cm hoog, vormt uitlopers en is dus bodembedekkend. Epimedium ‘Orange Queen’ wordt ook aangeboden als elfflower ‘Orange Queen’ en vertoont talrijke zacht oranjerode bloemen.
• Epimedium x youngianum: Lage, bladverliezende hybride van E. grandiflorum x E. diphyllumtussen 15 en 20 cm hoog. De verscheidenheid van de Epimedium x youngianum Niveum’ heeft spoorloze witte bloemen en een sierlijke groeiwijze en is ideaal voor onderbeplanting.

Feeënbloemen als bodembedekker: De volgende soorten klimop zijn bijzonder geschikt als bodembedekker: Epimedium pauciflorum, Epimedium x perralchicum “Frohnleiten”, Epimedium pinnatum ssp. colchicum en Epimedium x warleyense.

Elffloer planten: plaats, tijd & procedure

Epimedium is over het algemeen een aanpasbare vaste plant voor halfschaduwrijke tot schaduwrijke plaatsen. Te lichte plaatsen brengen de overwintering in gevaar door late vorst, en op te donkere plaatsen worden weinig bloemen geproduceerd. De ideale standplaats voor klimopbloemen is in verse, losse, kalkarme en licht zure, humusrijke grond. Te zware of zanderige grond kan worden verbeterd met behulp van een hoogwaardige potgrond, zoals onze Plantura biologische potgrond. Kleimeel verhoogt ook de wateropslagcapaciteit van de bodem.

Elfflowers worden geplant in de late herfst, tussen oktober en eind november vóór de eerste vorst, of in het vroege voorjaar vanaf begin maart. Ze kunnen worden geplant onder houtachtige planten en bomen of in schaduwbedden. Epimedium wordt bij voorkeur geplant in kleine groepjes van drie tot tien planten en ziet er zo het aantrekkelijkst uit. De plantafstand voor epimediums is ongeveer 30 tot 40 cm. Voor bodembedekkers heb je ongeveer 15 tot 17 planten per vierkante meter nodig. De vaste planten worden even diep geplant als voorheen in de pot. In de loop van drie tot vier jaar zullen de uitlopers van krachtige soorten de nieuwe locatie hebben overgenomen. Elfflowers bloeien meestal in het eerste voorjaar na het planten.

Verzorging van de zonnebloem: snoeien, water geven en bemesten

Het is niet absoluut noodzakelijk om de klimopbloem te snoeien. Hij kan echter ruimte maken voor nieuwe scheuten als de oude bladeren na de winter, rond maart, worden verwijderd.

De klimopbloem is een onderhoudsarme vaste plant die na het planten weinig aandacht nodig heeft. Een laag mulch tussen de pas geplante vaste planten beschermt ze tegen droogte en hitte. Meer gevoelige soorten uit Azië, zoals E. grandiflorum en E. pubescens, moeten tijdens het warme seizoen regelmatig water krijgen. Zuidelijke soorten, zoals E. perralchicum en E. pinnatumzijn robuuster en verdragen hitte en droogte goed.

Bemesting kan naar behoefte jaarlijks in het voorjaar plaatsvinden. Een voornamelijk organische, langzaam vrijkomende meststof, zoals onze Plantura Organische Bloemenmeststof, moet vanaf maart, wanneer de grond vorstvrij is, losjes over het gewas klimop worden gestrooid. Idealiter geeft u daarna goed water, zodat de afgifte van de voedingsstoffen snel op gang komt.

De dotterbloem vermeerderen

De eenvoudigste methode van voortplanting is het verdelen van bestaande kluiten. In het late voorjaar na de bloei kunnen de wortelstokken van de klimopbloemen met behulp van een spade worden verdeeld, opgegraven en opnieuw geplant op de juiste plaats.
Als alternatief kunnen klimopbloemen ook worden vermeerderd via wortelstokstekken. Daartoe worden de wortelstokken van opgegraven planten met een scherp mes in stukken van ongeveer 5 cm gesneden. Leg de stukken wortelstok vervolgens horizontaal in voedselarme groeigrond en bedek ze ongeveer 1 tot 2 cm dik met substraat. De komende weken moeten de stekken vochtig, maar niet nat, kunnen wortelen op een lichte, koele plaats. De eerste scheuten en bladeren zullen spoedig verschijnen. Zodra de planten zich krachtig hebben ontwikkeld, kunnen ze worden verplant of uitgeplant.

Overwintering

Op onze breedtegraden zijn de gewone elfflower soorten winterhard. Pas geplante en bladverliezende klimop moet op strenge plaatsen een lichte winterbescherming krijgen, zoals een dikke laag gebladerte. De wortelstokken verspreiden zich slechts vlak onder het bodemoppervlak en kunnen daarom bij strenge temperaturen onder nul worden beschadigd.

Is de zonnebloem giftig?

De klimopbloem wordt beschouwd als een licht giftige plant. In sommige landen worden de delen echter gekookt en zo eetbaar gemaakt. In de volksgeneeskunde worden extracten van de E. grandiflorum gebruikt voor bepaalde vormen van kanker.

TipDe twee elfflower soorten Epimedium macun en Epimedium brevicornum worden in de traditionele Chinese geneeskunde en kruidengeneeskunde gebruikt als middel tegen schildklierproblemen, hoge bloeddruk en erectiestoornissen.

Bodembedekkers zijn in veel tuinen geschikt als onderbeplanting of als aanvullende begroening van perken. Bij ons ontdekt u meer bij-vriendelijke bodembedekkers voor elke locatie.