Kurkentrekker: bloei, standplaats & verzorging van Euonymus alatus

De dieprode herfstverkleuring maakt de winterharde en gemakkelijk te onderhouden kurkentrekker tot een echte blikvanger, zelfs in steden.

Kurkentrekkers (Euonymus alatus) kunnen op vele manieren in de tuin worden gebruikt, bijvoorbeeld als bladverliezende hagen met een wow-effect in de herfst of als robuuste en onderhoudsarme sierheesters in de voortuin. In dit artikel leer je alles over de teelt en verzorging van de gevleugelde spilstruik. We laten u ook kennismaken met enkele variëteiten en geven antwoord op de vraag of de kurkentrekker giftig is.

Kurkentrekker: oorsprong en eigenschappen

Euonymus alatus is bij ons bekend onder vele namen. Deze variëren van kurk- of gevleugelde spilstruik en kurkspil tot gevleugelde spilboom. Veel van de namen bevatten de woorden kurk of vleugel, wat verwijst naar een speciaal kenmerk van deze struik. Euonymus-soorten. De schors van kurkvleugelstruiken onderscheidt zich doordat de groene, hoekige takken meestal vier kurklijsten hebben die als vleugeltjes naar buiten steken. Euonymus alatus uit de Oost-Aziatische regio. Aangezien de kurkentrekker echter relatief weinig eisen stelt aan de standplaats en temperaturen tot -34 °C kan verdragen, kan hij ook hier zonder problemen worden geplant. Met een uiteindelijke hoogte van ongeveer 2 tot 3 meter en ongeveer dezelfde breedte is de vrij trage maar zich verspreidende struik geschikt als solitair in de tuin of aan de randen van vijvers. Zijn wortels lopen plat en zijn zeer fijn vertakt. De kurkentrekker verdraagt snoeien zonder klagen en loopt altijd weer uit als hij voldoende water krijgt. Hij wordt beschouwd als een goede stadsheester omdat hij zonder problemen warme lucht, strooizout en rook kan verdragen.

Het bekendste hoogtepunt van de kurkentrekker is zeker zijn blad. Terwijl ze in de zomer nog groen en vrij onopvallend zijn, kleuren ze in de herfst van vuurrood naar roze of paars, afhankelijk van de soort en de locatie, waardoor ze een echte blikvanger worden. Dit verklaart ook de Engelse triviale naam “Burning Bush”. De bloemen van de kurkentrekker daarentegen zijn nogal onopvallend. Ze zijn klein, geelgroen en alleen tussen mei en juni te zien. Aan de andere kant ontwikkelen ze opvallende rood-oranje capsulevruchten die de hele winter aan de struik blijven zitten en door vogels als wintervoedsel worden gegeten. De vruchten kunnen ook zeer verleidelijk zijn voor mensen – maar ze mogen niet worden geproefd omdat ze giftig voor ons zijn.

Tip: Hoewel de gevleugelde spindelstruik giftig is voor ons mensen en veel dieren, mag hij niet ontbreken in diervriendelijke tuinen. In de lente zijn de bloemen van de gevleugelde spindelstruik, die voor ons onopvallend zijn, vol van Euonymus alatus Insecten en in de herfst en winter leveren de vruchten voedsel voor veel vogels. Huisdieren en andere tuindieren weten meestal precies wat ze kunnen eten en mijden de kurkentrekker sowieso.

De beste variëteiten van de gevleugelde spindelstruik

In veel tuinen zijn heesters met een hoogte en breedte van bijna 3 meter moeilijk in te passen, hoe mooi ze er ook uitzien. Daarom zijn er veel kleinere rassen gekweekt. Maar ook wie veel ruimte heeft, kan genieten van enkele bijzondere soorten.

Euonymus alatus Blade Runner’: Blade Runner’ groeit slechts iets lager dan de soort. Hij valt echter op door zijn tot 2 cm brede kurklijsten. Deze vallen vooral op in de winter als er geen blad is, waardoor het zelfs in het koude seizoen een echte blikvanger is.

Euonymus alatus Fireball’: Ook hier zegt de naam alles, want de groei van de cultivar ‘Fireball’ is bolvormig. De struik wordt tot 3 meter hoog en bijna net zo breed. Hij bereikt deze afmetingen echter slechts zeer langzaam, omdat “Fireball”, net als de soort, slechts zeer langzaam groeit, met ongeveer 10 tot 20 cm per jaar.

Euonymus alatus Chicago Fire’: Qua groei verschilt ‘Chicago Fire’ nauwelijks van de soort: hij wordt ongeveer even groot en breed. De cultivar wordt echter gekenmerkt door een bijzonder vroeg begin en een langdurige herfstkleur.

Lage kurkvleugelstruik (Euonymus alatus “Compactus): Zoals de naam al belooft, blijft de kurkentrekker-cultivar ‘Compactus’ veel compacter dan de soort, met een hoogte van 1 tot 1,5 meter en ongeveer dezelfde breedte. Hoewel het niet de kleinste soort is, heeft dit hem de bijnaam dwergkurkstruik opgeleverd. Dit maakt de lage kurkentrekker ideaal voor tuinen met weinig ruimte, maar waar u toch de unieke herfstverkleuring niet wilt missen.

Euonymus alatus Kleine MozesEen van de kleinste variëteiten van de kurkentrekker is ‘Little Moses’. Deze cultivar groeit breed en rond, maar bereikt een maximale hoogte van 80 – 100 cm. Hij kan goed worden gekweekt in containers op het terras, balkon of in kleine tuinen. Zoals alle rassen van Euonymus alatus Little Moses’ is hier ook winterhard.

Plant kurkenstruik

Een geschikte locatie voor Euonymus alatus is zonnig met goed gedraineerde, tamelijk voedselrijke grond. Gedeeltelijke schaduw wordt echter ook goed verdragen. Zeer leemachtige of kleiachtige gronden moeten worden verbeterd, bijvoorbeeld door er compost of onze Plantura organische universele grond bij te mengen. Bij het kiezen van een plaats is het belangrijk dat deze gelijkmatig vochtig is. Het ondiepe wortelstelsel wordt snel beschadigd door droogte, waardoor weinig water op lange termijn zeer slecht wordt verdragen. In principe kunnen nieuwe planten het hele jaar door worden geplant tijdens de vorstvrije periode. Het is echter beter om ze in het voorjaar of in de herfst te planten. De verdere procedure voor het planten van de kurkentrekker is te vinden in het artikel over het geslacht van de spilheesters (Euonymus). Na het planten is het raadzaam om de struik te mulchen. Dit zorgt voor meer gelijkmatige vochtigheid in de bodem en beschermt zo de bovengenoemde gevoelige fijne wortels. Hiervoor kan bijvoorbeeld schapenwol, schorsmulch of onze bijzonder duurzame Plantura biologische pijnboomschors worden gebruikt.

Tip: De kurkentrekker gedijt ook op schaduwrijkere plaatsen, maar daar wordt het blad in de herfst eerder roze dan rood.

De kurkentrekker kan worden vermeerderd door zaden of stekken. Meer over vermeerdering door stekken kunt u lezen in het algemene artikel over spilheesters. Het vermeerderen van de kurkentrekker uit zaad is niet zo eenvoudig. Maar met een beetje geluk zaait een kurkentrekker zichzelf uit. U kunt de jonge planten dan gewoon opgraven en uitplanten.

Tip: De kurkentrekker kan goed in een pot gekweekt worden. De pot moet vrij breed zijn voor het ondiepe, zich verspreidende wortelstelsel. Vervang het substraat ook elke twee tot drie jaar. Wij adviseren een bodem met een gunstige verhouding tussen lucht- en watercapaciteit, bijvoorbeeld onze Plantura Bio-Universal Soil. Dit levert alle belangrijke voedingsstoffen en is bovendien volledig turfvrij, waardoor het bijna 60 % minder CO₂ wordt uitgestoten in vergelijking met conventionele aardmetalen. Sinds Euonymus alatus is winterhard, heeft geen speciale bescherming nodig tijdens de winter.

Kurkentrekker: de belangrijkste verzorgingsmaatregelen

Euonymus alatus wordt beschouwd als vrij gemakkelijk te verzorgen. Als hij eenmaal goed gegroeid is op een geschikte plaats, hoeft hij meestal geen water meer te krijgen. Alleen tijdens lange droge perioden, wanneer de bladeren beginnen te hangen, moet u de gieter of, beter nog, de waterslang pakken en de kurkvleugelstruik een flinke besproeiing geven. Op arme gronden die sneller uitdrogen, kunt u echter niet om regelmatig water geven heen, want de kurketrekker heeft slechts ondiepe wortels.

Men moet Euonymus alatus Niet snoeien. De struik groeit vrij langzaam en zijn natuurlijke groeiwijze, die doet denken aan een paraplu, heeft al een groot effect. Als u uw gevleugelde spilstruik toch wilt snoeien, bijvoorbeeld omdat hij te groot is geworden, kunt u zonder aarzelen een snoeischaar gebruiken. Een vormsnoei of haagsnoei wordt door de kurkvleugelstruik meestal goed verdragen. Een andere mogelijkheid is om de kurkentrekker te kweken als een meerstammige standaard. U hoeft de kurkentrekker ook niet uit te dunnen, maar u kunt wel dood, dood hout verwijderen. De beste tijd om te snoeien is in de late winter of het vroege voorjaar.

Als de bodem vrij arm is aan voedingsstoffen, kan de verzorging van de kurkentrekker ook een jaarlijkse bemesting in het voorjaar omvatten. U kunt bijvoorbeeld onze Plantura organische universele meststof met langdurig effect of wat compost gebruiken. Gezien het ondiepe wortelstelsel is het echter beter de meststof niet in de grond te werken, maar deze alleen onder de mulchlaag te verspreiden.

Van ziekten wordt Euonymus alatus wordt slechts zeer zelden aangevallen. Onder ongunstige omstandigheden kan het worden aangetast door echte meeldauw (Blumeria graminis) of sommige roestschimmelsoorten (Pucciniales spec.), die herkenbaar zijn aan een witte coating of rode puisten. Meestal kan de kurkentrekker echter goed tegen deze ziekten en is bestrijding niet nodig.

Af en toe wordt de struik echter aangevallen door ongedierte. Bladluizen (Aphidoidea) en vooral sommige soorten hermelijnmotten (Yponomeutidae spec.) kunnen zeer hinderlijk zijn. Hoewel zelfs deze twee meestal niet zo schadelijk zijn voor de struik en hij uiterlijk het volgende jaar weer zal uitlopen, kunt u er wel tegen optreden. Tips voor de natuurlijke bestrijding van bladluizen vindt u in een apart artikel. Bij spinselmotten moeten aangetaste takken worden verwijderd en in het beste geval bij het huisvuil worden gezet.

Zorg in een oogopslag

• Water geven is alleen nodig tijdens langere droge perioden als de grond goed is.
• Euonymus alatus hoeft niet gesnoeid te worden. Een vormsnoei, terugsnoei of herstelsnoei kan echter in het vroege voorjaar voor het uitbreken van de knoppen plaatsvinden.
• Bemesting is ook niet absoluut noodzakelijk, maar kan op vrij voedselarme grond in het voorjaar aan het begin van de groei worden uitgevoerd.
• Meestal blijft de kurkentrekker gespaard van ziekten. Sommige plagen zoals spinselmotten kunnen echter een plaag zijn.

Is Euonymus alatus giftig?

Zoals alle Euonymus-soort, de kurkentrekker is ook giftig. Dit geldt niet alleen voor ons mensen, maar ook voor de meeste huisdieren en tuindieren. Alleen vogels genieten van de zaden van de kurkentrekker, die voor ons zeer giftig zijn. Euonymus alatus. De symptomen van consumptie kunnen uiteenlopen van buikpijn en misselijkheid tot nierbeschadiging en problemen met de bloedsomloop. In zeer ernstige gevallen kan consumptie van de giftige gevleugelde spindelstruik zelfs tot de dood leiden.

Als ook u altijd onder de indruk bent van de kleurigheid van sommige bomen en struiken in de herfst, bekijk dan ons speciale artikel over dit onderwerp. Hierin presenteren we nog eens 10 struiken en bomen met intense herfstkleuren.