PK-meststoffen voorzien de plant hoofdzakelijk van fosfor en kalium. Wij leggen uit waarvoor PK-meststof nodig is, hoe het werkt en hoe het moet worden toegepast.
Wanneer planten moeten worden voorzien van fosfor en kalium, maar stikstof niet gunstig zou zijn, wordt een PK-meststof gebruikt in plaats van een volledige meststof of NPK-meststof. Wanneer het zinvol is om PK-meststoffen te gebruiken en hoe dat gebeurt, leest u hier.
Inhoud
- PK Meststof: Wat is het precies?
- Welke PK-meststoffen zijn er?
- Hoe werken PK-meststoffen?
- Voordelen en nadelen van PK-meststoffen
- Toepassing van PK-meststof
PK Meststof: Wat is het precies?
PK-meststoffen zijn samengestelde meststoffen die hoofdzakelijk bestaan uit de zouten van twee macronutriënten: fosfaten en kaliumzouten. Stikstof is niet inbegrepen, maar – afhankelijk van het mengsel – wel andere macro- of micronutriënten. PK-meststoffen zijn meestal minerale meststoffen. Ze worden vooral gebruikt door professionals en minder vaak door hobbytuiniers.
Welke PK-meststoffen zijn er?
De volgende tabel geeft een overzicht van verschillende PK-meststoffen en hun samenstelling. Omdat het gehalte aan nutriënten in meststoffen altijd gerelateerd is aan een gemeenschappelijke chemische vorm, P2O5 voor fosfor, K2O voor kalium, MgO voor magnesium, S voor zwavel en CaO voor calcium.
| Meststof | P2O5 | K20 | MgO | S | CaO |
|---|---|---|---|---|---|
| Thomas potas/Thomas meel | 8 % | 15 % | 6 % | 4 % | – |
| PK plus | 12 % | 24 % | 2 % | 7 % | 14 % |
| Patent-PK | 12 % | 15 % | 5 % | – | – |
Naast de hierboven genoemde vaste meststoffen zijn er – speciaal voor professioneel gebruik – nog diverse andere mengsels met fosfaatgehaltes tot 25% en kaliumoxidegehaltes tot 40%. Bovendien kunnen PK-meststoffen worden gemengd uit verschillende enkelvoudige meststoffen:
40, 50 en 60 kali, kaliummagnesia en kaliumsulfaat kunnen gemakkelijk worden gemengd met superfosfaat, Novaphos, Thomasfosfaat of Hyperphos.
Hoe werken PK-meststoffen?
Fosfor en kalium zijn essentiële voedingsstoffen die in relatief grote hoeveelheden door planten moeten worden opgenomen om een normale en gezonde groei mogelijk te maken. Kalium is essentieel als bemiddelaar bij de opbouw van suiker, zetmeel en hele celwanden. Hij is ook onvervangbaar voor het behoud van de waterstroom die de plant van water voorziet en voor de vorstbestendigheid zorgt. Fosfor vormt een basisbouwsteen van de energiedrager ATP en is nodig om DNA op te bouwen. Bovendien speelt het een beslissende rol in de fotosynthese en bevordert het de wortelontwikkeling, bloem- en vruchtvorming.
Bij toepassing lossen minerale PK-meststoffen snel op in de bodemoplossing. Fosfor slaat echter ook zeer snel neer als calciumfosfaat, aluminiumfosfaat of ijzerfosfaat. Zo wordt het weer een onopgelost zout, dat niet door planten kan worden opgenomen. Planten en andere bodemorganismen verzuren de bodem actief om fosfor te verkrijgen.
Bij kalium is de situatie anders: het blijft in de bodemoplossing als een positief geladen kation totdat het in de bodem wordt vastgehouden door een negatieve oppervlaktelading – bijvoorbeeld op kleimineralen of humus. Een bepaalde hoeveelheid kalium is echter altijd opgelost in water en beschikbaar voor planten.
Voordelen en nadelen van PK-meststoffen
Helaas zijn PK-meststoffen bijna altijd op minerale basis. Aangezien met name de afbraak van fossiele ruwe fosfaten kritisch moet worden bekeken, raden wij het gebruik van fosfaathoudende PK-meststoffen af. Kalium daarentegen is al vele eeuwen in grote hoeveelheden beschikbaar in fossiele vorm en is vaak schaars in organische meststoffen. In dit verband is het gebruik van met kalium verrijkte PK-meststoffen zeer zinvol. Zowel P als K in minerale vorm hebben echter een probleem: P verandert chemisch in de bodem, hoopt zich op en is niet langer beschikbaar voor planten. Slechts ongeveer 50 % van de bemeste fosfor kan worden gebruikt. Bij kalium is het net andersom: het spoelt gemakkelijk uit zanderige en zure bodems, waardoor het ook niet meer bruikbaar is.
Het duidelijke voordeel van PK-meststoffen is echter het volgende: aangezien het geen stikstof bevat en P en K op humus- of kleibodems nauwelijks uitspoelen, kan het worden gebruikt voor voorraadbemesting zonder de plantengroei met stikstof te stimuleren. Ook is het gebruik ervan flexibeler dan wanneer alleen starre N-P-K-verhoudingen kunnen worden gebruikt.
TipAls u de opbouw van humus in de tuin bevordert, kunt u de beschikbaarheid van fosfaat en kalium optimaliseren. Neergeslagen fosfaat wordt dan beter opgelost en kalium beter opgeslagen in de bodem.
Toepassing van PK-meststof
Als stikstof niet bemest hoeft te worden of niet is toegestaan – bijvoorbeeld om de vorstbestendigheid en vruchtvorming niet te verstoren – kunt u bemesten met een PK-meststof. Dit is bijvoorbeeld nuttig in de late zomer of herfst. Maar ook als stikstof in een andere vorm wordt bemest – bijvoorbeeld als drijfmest, ureum of minerale stikstofmeststof – kan deze naar behoefte worden aangevuld met een PK-meststof. Het gebruik van afzonderlijke voedingsstoffen maakt de gebruiker dus flexibeler. Professionele gebruikers hebben veel baat bij deze flexibiliteit: Aangezien zij regelmatig de nutriëntenreserves van hun bodem controleren en de individuele nutriëntenextracten van de geteelde gewassen kennen, kunnen zij gericht bijmesten. Voor leken, die meestal niet over deze complexe informatie beschikken, raden wij ook aan PK-meststoffen pas na een bodemanalyse toe te passen. Daaruit zal blijken hoeveel fosfor en kalium er in uw bodem aanwezig is.
PK-bemesting op gevoel brengt namelijk het risico van overbemesting of een verstoord nutriëntenevenwicht in de bodem met zich mee. Beide zouden negatieve gevolgen hebben voor de planten die erin groeien. Met voornamelijk organische samengestelde meststoffen, zoals onze Plantura organische meststoffen, kan uw bodem noch overbemest, noch verarmd worden. De reden hiervoor is dat voornamelijk organische meststoffen het aanwezige fosfaat en kalium langzaam afgeven en het overschot met behulp van de in de bodem levende organismen aan organische deeltjes wordt gebonden. Deze overschotten worden door de nijvere organismen weer vrijgegeven wanneer ze nodig zijn.
Tip: Er wordt natuurlijk onderzoek gedaan naar organische alternatieven voor minerale PK-meststoffen. Bemesting met houtas bevat naast fosfor en kalium ook magnesium en veel calcium – ze hebben dus een sterk alkalisch effect en zijn daarom niet geschikt voor elke bodem. Bovendien kunnen ze verontreinigd zijn met zware metalen. Mogelijk worden zij – na verder onderzoek – toch een waardevol alternatief. Bemesting met bananenschillen levert ook fosfor en kalium. Bananenschillen kunnen worden gebruikt als meststof wanneer ze worden gecomposteerd of gefermenteerd in bokashi.
Het gebruik van stikstofvrije PK-meststoffen is iets voor echte professionals! Maar er is ook een handigere manier: natuurlijke bio-meststoffen die hoofdzakelijk uit organische grondstoffen bestaan, voeden bodem en planten zoals dat in de natuur ook gebeurt. Hier werken micro-organismen, schimmels en planten samen om een vruchtbare bodem te garanderen en de beschikbare voedingsstoffen in evenwicht te houden. In onze Plantura Shop vindt u organische meststoffen voor alle behoeften.
Inhoudsopgave
