Wat is bovengrond en waar heb je die voor nodig? We leggen alles uit over de voordelen en alternatieven van bovengrond.

Jonge plant in de grond
Bovengrond is de voorwaarde voor een gezonde plantengroei [Foto: KYTan/ Shutterstock.com]

Topsoil wordt vaak gebruikt bij tuinieren – soms worden meerdere kubieke meters van de donkere grond verspreid. Maar wat is bovengrond eigenlijk en wat maakt deze grond? Wij verduidelijken het begrip bovengrond, de functie ervan en ook de vraag of er alternatieven zijn.

Definitie van bovengrond

De term “bovengrond” betekent de bovenste, meest vruchtbare horizon van een bodem. Het bevat minerale bodemcomponenten zoals zand, klei en slib, maar ook een groot aandeel humus, veel bodemorganismen en voedingsstoffen. Bodemkundigen noemen het de “A-horizont”, boeren zeggen “bovengrond” en in het gewone spraakgebruik spreken we gewoon van bovengrond, teelaarde of toplaag.

Tip: In bodems die niet of nauwelijks zijn bewerkt, kan er nog een zogenaamde humuslaag boven de A-horizont aanwezig zijn. Dit geldt echter niet als bovengrond omdat het puur organisch is, d.w.z. dat het geen minerale bestanddelen heeft.

Doorsnede van verschillende bodemlagen
De humeuze A-horizont wordt onderscheiden van de minder humeuze ondergrond [Foto: Elena Arkadova/ Shutterstock.com]

Wat is de functie van de bovengrond?

De bovengrond is niet alleen de bovenste, maar ook de belangrijkste bodemhorizont voor planten. Het is zacht, slaat veel water op en bevat alle noodzakelijke voedingsstoffen. Zonder vruchtbare bovengrond groeien planten minder goed.
Overigens filtert de biologisch actieve bovengrond ook verontreinigende stoffen uit het regenwater, vertraagt de stroming ervan en brengt het in het grondwater.

Tip: Zelfs hoogproductieve landbouw – en dus ons voedsel – is niet mogelijk zonder een gezonde bovengrond. Dit verklaart ook de vreemde naam van de bovenste bodemlaag.

Bovengrond is een belangrijke hulpbron die duizenden jaren groeit – het behoud ervan is dus bijzonder belangrijk.
Erosie, afdichting met verharde oppervlakken of grindtuinen, het gebruik van giftige pesticiden en minerale meststoffen, of eenzijdige beplanting verminderen de vruchtbaarheid van de bovengrond. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat het humusgehalte en de biologische activiteit afnemen als gevolg van deze onjuiste bodembehandeling.

Een gezonde bodem is echter een belangrijke voorwaarde voor krachtige planten. Trouw aan ons motto “In de aarde ligt de kracht” vertrouwen we bij Plantura daarom uitsluitend op duurzame organische meststoffen zoals onze Plantura Organic Soil Activator, die erop gericht is de vruchtbaarheid van de bovengrond op peil te houden. De micro-organismen die het bevat, revitaliseren de bodem en zorgen ervoor dat er voedingsstoffen beschikbaar zijn voor de planten.

Plantura organische bodemactivator
Plantura organische bodemactivator

Effectief op lange termijn, goed voor de bodem, onschadelijk voor mens, dier & natuur.

Koop hier!

Als het verbeteren van uw tuingrond u ook na aan het hart ligt, laten wij u graag zien hoe u humus in de tuin kunt opbouwen.

TipBodemvruchtbaarheid is niet alleen goed voor u en de bodem. Humusopbouw is ook goed voor het klimaat, omdat koolstof uit de atmosfeer wordt opgeslagen in humus.

Zijn er alternatieven voor bovengrond?

Als u alleen een klein bed of een plantenbak wilt vullen met vruchtbare grond, kunt u natuurlijk ook bovengrond gebruiken. Bovengrond bevat echter niet noodzakelijkerwijs veel voedingsstoffen, kan niet veel water opslaan en is bovendien erg zwaar – wat het werk erg moeilijk kan maken! Meer geschikt hiervoor zijn hoogwaardige potgronden zoals onze veenvrije Plantura biologische potgronden. De speciale samenstelling van onze voorbemeste biologische grond zorgt ervoor dat de planten optimaal worden voorzien van alle noodzakelijke voedingsstoffen. In vergelijking met conventionele potgrond bespaart onze organische grond tot 60% CO2 in de productie, omdat wij volledig afzien van milieubelastende ingrediënten zoals turf.

Als in de tuin veel grond nodig is voor bedden en gazons, is er echter geen echt alternatief voor bovengrond. De A-horizont als organische horizon is de basisvoorwaarde om überhaupt van grond te kunnen spreken. Als uw eigendom te weinig bovengrond heeft, bijvoorbeeld als gevolg van bouwmaatregelen in het verleden, bieden recyclingbedrijven, handelaren in bouwmaterialen of zelfs particuliere bouwers de bovenste laag grond te koop aan. Het is dan afkomstig van bouwplaatsen waar de bovengrond is verwijderd ten behoeve van gebouwen of verharde terreinen.

De aarde wordt bewerkt met een hark
Wanneer een tuin opnieuw wordt aangelegd, wordt vaak bovengrond gebruikt [Foto: Volcko Mar/ Shutterstock.com]

Tip: Gekochte bovengrond is om te beginnen niet bijzonder vruchtbaar. Verwijdering, vermenging en opslag breken veel humus af, organismen sterven af en de belangrijke bodemkruimels worden vernietigd. Als u bovengrond in uw tuin hebt verspreid, is het dus belangrijk om bodemverbeterende maatregelen uit te voeren. Organische meststoffen zoals Plantura Organische Meststoffen, het gebruik van groenbemesters en het gebruik van paardenmest en compost zijn, naast een snelle beplanting van de grond, de belangrijkste maatregelen om de bovengrond vruchtbaarder te maken. Bij het planten van een gazon, dat een zeer consumptief blijvend gewas is, is het vaak de moeite waard om gazongrond te gebruiken zoals onze Plantura Biologische Gazongrond. Ze verhogen het aandeel organische stof met sprongen, waardoor een gazon van meet af aan dik en gezond groeit en onkruid in het gazon geen kans krijgt.

Plantura Organische Gazongrond
Plantura Organische Grasgrond

Biologisch, turfgereduceerd & klimaatvriendelijk:
Voor een gezond & krachtig gazon,
Voor nieuwe gazons en gazonreparatie, versterkt de gazonwortels

Koop hier!

Vergelijkbare berichten