Bergmunt, ook bekend als steenkruid, is een bij-vriendelijke, naar munt geurende vaste plant. Leer met ons hoe je bergmunt plant en verzorgt.

Steenkruiper
Bergmunt is een niet veeleisende bloeiende vaste plant met een muntgeur. [Foto: Nancy J. Ondra/ Shutterstock.com]

De bergmunt (ClinopodiumSynoniem Calamintha) is een bij-vriendelijke, onderhoudsarme bloeiende vaste plant voor elke tuin. We geven tips voor het kiezen van variëteiten, het planten en het gebruik van bergmunt.

Inhoud

  • Bergmunt: bloeitijd en eigenschappen
  • De mooiste soorten en variëteiten bergmunt
  • Het planten van bergmunt: plaats en werkwijze
  • Verzorging van bergmunt: snoeien, bemesten en co.
  • Is bergmunt winterhard?
  • Teelt van steenkool
  • Gebruik en effect
  • Is bergmunt giftig?

Bergmunt: bloeitijd en eigenschappen

Bergmunt behoort tot de Lamiaceae familie. Het geslacht van de bergmunt, meer recent bekend onder de term Clinopodium beschreven, omvat ongeveer 170 soorten. De naam Calamintha is echter nog steeds gebruikelijker en wordt nog steeds gebruikt in kwekerijen. Bergmunt, ook wel steenkruid genoemd, is een meerjarige kruidachtige vaste plant. Hij is afkomstig uit Midden- en Zuid-Europa en Azië. Afhankelijk van de soort en variëteit wordt bergmunt 30 tot 60 cm hoog en vormt vaak uitlopers. Qua uiterlijk lijkt het op kattenkruid (Nepeta). De vierkantige, donzige stengels hebben verspringende, spits eironde, behaarde bladeren met licht getande tot sterk getande randen. Vooral de bladeren van bergmunt bevatten olievaten met essentiële olie die vrijkomt bij aanraking. Het geeft de bloeiende struik een muntachtige, pittig-aromatische geur waaraan hij zijn naam dankt.

De lipvormige bloemen, vergroeid tot een lange, dunne buis, verschijnen in veelvoud op bloeiwijzen die in etages zijn gerangschikt, elk vanuit een bladoksels. De bloemen van bergmunt kunnen wit, roze of paars zijn. De bloeiperiode van bergmunt begint in juli en eindigt tussen september en oktober. Bergmunt biedt geen hoge nectar- en stuifmeelopbrengst, maar is wel waardevol. Ze zijn erg populair bij bijen en andere bestuivers dankzij hun late en extreem lange bloeiperiode van juli tot oktober. Bergmunt is daarom vaak de best bezochte bloeiende vaste plant in de perken. Na bestuiving worden talrijke donkere, eivormige tot ronde zaden van elk 4 stuks gevormd in een kloostervrucht, de zaadstandaard van de bergmunt.

Calamintha
Dankzij zijn talrijke bloemen is bergmunt een bijenminnende plant [Foto: FMB/ Shutterstock.com]

De mooiste soorten en variëteiten bergmunt

In de bossen vindt men af en toe de wilde bosmunt (Clinopodium menthifolium). De twee meest voorkomende soorten in onze tuinen zijn de bergmunt (Clinopodium nepeta), ook wel kleinbloemige bergmunt of kliermunt genoemd, en de grootbloemige bergmunt (Clinopodium carolinianum). Deze laatste wordt meestal zonder rasnaam aangeboden als een uitlopende wilde vorm met duidelijk grotere, roze bloemen, maar er bestaat ook een bonte variëteit ‘Variegata’. Hier presenteren wij nu de mooiste soorten en variëteiten van de kleinbloemige bergmunt.

  • Blauwe WolkDeze blauwe bergmunt draagt kleine, blauwviolette bloemen in tere pluimen. Het steengewas ‘Blue Cloud’ bereikt een hoogte van 40 cm en bloeit tussen juli en eind september.
  • Paarse Reus: Als bergmunt met grotere, intens paarse bloemen wordt hij ongeveer 40 cm hoog.
Calamintha nepeta paarse reus
Er zijn ook blauwe bergmuntvariëteiten, zoals de hier getoonde variëteit “Lila Riese”. [Foto: LEONARDO VITI/ Shutterstock.com]
  • “TriumphatorBergmunt ‘Triumphator’ produceert delicate violette tot witachtige bloemen op planten tot 50 cm hoog. De bloeiperiode is van juli tot oktober. Dit ras zaait zichzelf niet uit in de tuin.
  • Witte ReusDeze grootbloemige variëteit van de kleine bergmunt produceert zuiver witte lipbloemen. De witte bergmunt kan ongeveer 40 cm hoog worden en bloeit tot in oktober.
  • Romeinse muntOok bekend als Hadrianusmunt of ‘Mentuccia’ is die Italiaanse bergmuntsoort met een groeihoogte van 30 – 40 cm en lichtpaarse bloemen tussen juli en augustus. Bergmunt ‘Hadrianus’ groeit zeer krachtig op geschikte locaties en kan continu worden geoogst.
grootbloemige bergmunt
De grootbloemige bergmunt komt ook in bonte vorm voor [Foto: Anna Gratys/ Shutterstock.com]

TipPlanten van het geslacht Pycnanthemum worden in het Duits vaker bergmunt genoemd, zoals de Amerikaanse bergmunt (Pycnanthemum pilosum). Het behoort tot dezelfde plantenfamilie, maar is nauwer verwant aan oregano (Origanum vulgare) is gerelateerd.

Het planten van bergmunt: plaats en werkwijze

De optimale standplaats voor bergmunt is volle zon in goed gedraineerde, droge, kalkarme grond die niet te rijk is aan voedingsstoffen. Hij kan perfect worden geïntegreerd in rotsachtige steppebedden, muurvoegen en rotstuinen, bijvoorbeeld in combinatie met venushaar (Coreopsis), vedergras (Stipa) en duizendblad (Achillea) als plantpartners. Winterharde vaste planten worden in de late herfst of het vroege voorjaar vanaf maart geplant in een goed voorbereid bed dat is vrijgemaakt van ongewenst onkruid en spade-diep is uitgegraven. De plantafstand is ongeveer 30 tot 40 cm. Bergmunt wordt graag individueel aangeplant of in kleine groepjes van 3 exemplaren om snel een dichte standplaats te verkrijgen. Plant de bergmunt even diep als voorheen in de pot. Druk vervolgens de grond rondom stevig aan en geef één keer krachtig water.

TipBergmunt kan ook in potten worden gekweekt en is daarom een waardevolle bijenweide op terrassen en balkons. De plantenbak moet ten minste 10 tot 15 l grondvolume hebben en een goede waterafvoer, idealiter met een drainagelaag. Voor het planten in potten raden wij een los, doorlatend substraat aan, zoals onze Plantura Organic Universal Soil.

Plantura Biologische Universele Grond
Plantura Biologische Universele Grond

Biologisch, turfvrij & klimaatvriendelijk:
Voor alle planten binnen & buiten,
100% natuurlijke ingrediënten,
onschadelijk voor mens en dier

Koop hier!

Verzorging van Bergmunt: Snoeien, bemesten en Co.

Bij de verzorging van bergmunt hoeft niet veel aandacht te worden besteed, want het is een weinig veeleisende vaste plant. Vooral in het jaar van aanplant moet hij regelmatig water krijgen bij langdurige droogte en wanneer hij in bakken staat. Bergmunt in potten moet altijd in het voorjaar worden verpot als de plant volledig in het substraat is geworteld. Bemesting is niet nodig, tenzij de plant regelmatig wordt geoogst. Op magere plaatsen kan eenmaal per jaar in het voorjaar bij het begin van de bloei een dosis rijpe compost of langzaam vrijkomende meststof, zoals onze Plantura organische bloemenmeststof, worden gebruikt om de kracht en de bloei te ondersteunen. Het voornamelijk organische granulaat wordt in het oppervlak rond de vaste plant gewerkt en vervolgens bewaterd om de afgifte van de voedingsstoffen op gang te brengen.

Als u bergmunt direct na de hoofdbloei terugknipt, voorkomt u niet alleen dat de vruchtbare plant gaat zaaien, maar stimuleert u haar ook om in de late herfst van september tot oktober een tweede keer te bloeien. Dit is een zogenaamde remontante vaste plant. Na de tweede bloei moeten de zaadhoofden volledig dicht bij de grond worden afgesneden om verspreiding te voorkomen. Steriele rassen zoals ‘Triumphator’ zaaien niet en kunnen daarom tot het voorjaar blijven staan, wat hun winterhardheid vergroot.

Bergmunt
Op magere gronden kan bemesting in het voorjaar nuttig zijn. [Foto: simona pavan/ Shutterstock.com]

Is bergmunt winterhard?

Bergmunt is winterhard tot ongeveer -23 °C, wat op onze breedtegraden ruim voldoende is. Hij heeft dus geen speciale winterbescherming nodig. Het dode loof kan tot het voorjaar worden gelaten, omdat het het ondergrondse deel beschermt tegen winterse vochtigheid en zware vorst. Bergmunt in potten kan ook buiten overwinteren. Plaats daartoe de bloempot op een houten plank tegen een beschermende muur en omwikkel de pot met vliesdoek of jute in gebieden met vorstgevaar. Bergmunt in een pot moet in de winter van tijd tot tijd water krijgen, vooral bij milde temperaturen en zonnige dagen, zodat het substraat in de pot nooit helemaal uitdroogt.

Teelt van steenkool

Als u rotsmunt wilt vermeerderen, kunt u kiezen uit verschillende mogelijkheden. Men kan zaden zaaien, stekken, de stengel verdelen of gewortelde uitlopers afsnijden. Deze laatste methode is de eenvoudigste en snelste om zaailingen van het juiste type te verkrijgen. Gewortelde scheuten of delen van de plant worden met een scherpe spade afgesneden en op een nieuwe, geschikte plaats gezet. De verdeling kan direct gebeuren bij het verpotten van bergmunt in een container.

De meeste soorten bergmunt zullen zichzelf uitzaaien als de plant na de bloei niet tijdig wordt teruggesnoeid. Daarom kunnen zaailingen ook in de vroege zomer rond de moederplant worden opgegraven en verplant. Door zaaien vermeerderde bergmunt kan echter gekruist zijn met andere variëteiten en kan andere bloemkleuren en groeikenmerken hebben dan de moederplant.

Bergmunt zaden
Bergmunt vermeerdert zich graag door zelfuitzaaiing in de late herfst [Foto: Mir141/ Shutterstock.com]

Gebruik en effect

Bergmuntblaadjes en -bloemen worden in de zomer afgesneden, bij voorkeur in de bloeitijd, en vers of voorzichtig gedroogd gebruikt. Ze kunnen worden gebrouwen tot verfrissende bergmuntthee, die een intense, koele muntsmaak heeft met een licht wrange noot. Het is effectief tegen nerveuze rusteloosheid, innerlijke spanning en krampstillend. In de volksgeneeskunde werd bergmunt gebruikt als digestief en diuretisch kruid. Anders kan alles worden verfijnd met bergmunt, waarvoor men anders gewone munt zou gebruiken (Mentha) zou gebruiken. Lees meer over de mogelijkheden van het bewaren van munt in ons speciale artikel.

Gebruik van bergmunt
Bergmunt kan in de bloeitijd worden geoogst voor aromatische theeën [Foto: Lipatova Maryna/ Shutterstock.com]

Is bergmunt giftig?

Bergmunt is niet giftig, maar eetbaar in alle delen van de plant. Zelfs de bloesems van bergmunt zijn eetbaar en kunnen als decoratie worden gebruikt. Er is ook geen risico voor huisdieren of kinderen als u bergmunt in de tuin wilt planten.

Bergmunt trekt bijen en talrijke andere bestuivers aan en kan tegelijkertijd voor zijn geurige kruid worden gekweekt. Andere bij-vriendelijke kruiden presenteren we in ons speciale artikel.

Vergelijkbare berichten