As als meststof: Het juiste gebruik van houtas als meststof

Steeds weer horen we dat houtas kan worden gebruikt als meststof in de tuin. Wij laten u zien waar u op moet letten bij het bemesten met as.

Houtas bevat veel voedingsstoffen, maar wordt helaas veel te vaak niet gebruikt voor bemesting. Dat is jammer, want hergebruik van voedingsstoffen is een belangrijke bouwsteen van duurzame landbouw en tuincultuur. Om u in staat te stellen het te gebruiken, hebben wij alle nodige informatie over het gebruik van houtas als meststof verzameld.

Veel eigenaren van kachels en open haarden weten niet zeker of as überhaupt als meststof kan worden gebruikt. Wij beantwoorden deze vraag en leggen vervolgens het effect uit, de juiste toepassing en welke planten kunnen profiteren van bemesting met as.

Kan as als meststof worden gebruikt?

Niet elke soort as kan zonder meer in huis of tuin worden verspreid. Plantenas is in principe geschikt voor gebruik als meststof – dat wil zeggen as van verbrand hout, stro of ander plantaardig materiaal. Normaal bedrukt, niet-glanzend papier is ook geschikt, zodat de as van de eigen open haard zeker kan worden gebruikt – zolang er maar onbehandeld hout is verbrand. As van briketten, kolen, behandeld hout en glanzend bedrukt papier mogen niet worden gebruikt. Deze materialen bevatten namelijk stoffen die niet in uw tuinaarde terecht mogen komen.

Hoe werkt as als meststof?

As heeft een pH-waarde van 10 tot 13, het bevat veel basisch calcium en magnesium.

De voedingsstoffen in plantenas zijn gemakkelijk beschikbaar: Als ze vóór de verbranding nog omgeven waren door een organisch koolstofpakket, wordt dit tijdens de verbranding geoxideerd en komt het vrij als CO₂ ontsnapt. Het aanwezige calciumoxide wordt ook wel ongebluste kalk genoemd. Door verbranding is deze vorm van calcium ook gemakkelijk oplosbaar en werkt snel. Het is daarom ook geschikt voor het bekalken van zware, kleirijke gronden. Ongebluste kalk reageert met water in de bodem, waardoor de pH van de bodemoplossing stijgt en kalk vrijkomt. Het is nu klaar voor opname door plantenwortels. Bij voldoende hoge humusgehaltes fungeert calcium overigens als een soort elektrische brug tussen humusmoleculen en kleimineralen, waardoor stabiele bodemkruimels kunnen worden gevormd. En deze zijn een echte zegen voor veel bodemeigenschappen, de zogenaamde kalkgisting. Opgemerkt zij dat as geen organische stof of stikstof bijdraagt. Het kan worden beschouwd als een stikstofvrije minerale meststof met een zeer hoge pH-waarde.

Tip: Omdat lichte zandgronden met ongebluste kalk al te gemakkelijk worden overgekalkt, is het beter daarop koolzure kalk – bijvoorbeeld uit eierschalen – te gebruiken.

Samenvatting: Hoe werkt as als meststof?

• As is sterk alkalisch en kan de pH van de grond zeer snel verhogen.
• De plantenvoedingsstoffen die het bevat zijn gemakkelijk beschikbaar – het bevat echter geen stikstof
• Lichte gronden worden gemakkelijk overgekalkt met as, waardoor de pH te snel en te veel wordt verhoogd. Op zware, kleiachtige bodems is de toepassing van as goed mogelijk
• Het vrijgekomen calcium bevordert de vorming van stabiele bodemkruimels (kalkgisting).

Welke planten kunnen met as worden bemest?

De alkalische werking van as mag in geen geval worden onderschat: Juist omdat ongebluste kalk zo gemakkelijk oplosbaar is, is er geen klein gevaar voor overkalking. Een enorme verhoging van de pH-waarde door een te royale verdeling van as kan de bodemchemie zodanig verstoren dat de planten die er groeien geen voedingsstoffen meer kunnen opnemen, althans niet voor korte tijd, hun groei wordt geremd of ze zelfs afsterven. Dit geldt vooral voor planten die eigenlijk gewend zijn aan zure bodems: Rododendrons (Rhododendron), bosbessen (Vaccinium myrtillus), schijnbessen (Gaultheria), varens en vele bosstruiken, bijvoorbeeld. Kalkminnende planten en planten met een hoge calciumbehoefte verdragen as beter en kunnen er zelfs van profiteren. In de volgende tabel hebben we een selectie gemaakt van kalkminnende planten. Een andere selectie van kalkminnende planten vindt u in ons speciale artikel over bemesten met eierschalen.

Toepassing van as als meststof

Vanwege de sterk alkalische werking van as moet altijd eerst een pH-test van de bodem worden uitgevoerd. Als uw tuingrond slechts licht zuur, neutraal of zelfs licht alkalisch is, moet as slechts voorzichtig of helemaal niet worden gebruikt. Als zuivere as op plantendelen terechtkomt, tast het het plantenweefsel aan. Omdat plantenas geen stikstof of organisch materiaal bevat, moeten de planten altijd worden bijgemest. Biologische langzaam vrijkomende meststoffen zijn het meest geschikt, waaronder onze Plantura organische meststoffen – zoals de Plantura Organische Universele Meststof.

Plantura Organische Universele Meststof

Effectief effect op lange termijn,
goed voor de bodem, onschadelijk voor mens, dier & natuur

Koop hier!

In principe:

• Verspreid as als er geen wind is: Dit voorkomt dat kalkgevoelige planten in andere delen van de tuin worden beschadigd.
• Draag handschoenen bij het strooien van as, want de hoge pH-waarde tast uw huid aan.
• Bevochtiging van de as vermindert stofvorming
• Geef de grond water na het strooien
• Gebruik as nooit in combinatie met ammoniumhoudende meststoffen, zoals drijfmest, mest of minerale stikstofmeststoffen – hierdoor zou ammoniakgas ontstaan.
• Gebruik as nooit in combinatie met minerale fosfaten of fosfaathoudende meststoffen – er worden calciumfosfaten gevormd die moeilijk oplosbaar zijn en niet meer beschikbaar zijn voor planten.

Vergeet niet dat in de meeste tuingronden geen kalk of kalk nodig is, omdat kalkhoudende mineralen op bijna alle plaatsen voorkomen. De toepassing van as of kalk is meestal alleen nodig voor aanplantingen met uitgesproken kalkminnende planten of voor plantgronden op veenbasis. Turfgrond die in kuipen en bedden wordt gebruikt, heeft na enkele jaren vaak een zeer laag calciumgehalte, omdat turf van nature bijna geen calcium bevat.

Hoeveel as moet als meststof worden gebruikt?

Op zware, zure bodems (pH 4) kan om de drie tot vier jaar 200 tot 400 gram plantenas per vierkante meter worden aangebracht. Minder zure bodems kunnen om de drie tot vier jaar worden behandeld met 100 tot 200 gram plantenas. U moet geen as uitstrooien op lichte gronden, omdat dit snel kan leiden tot overkalking. Gebruik liever gemalen eierschalen als meststof, waarvan we de werking in dit speciale artikel nader toelichten.

Tip: Een andere mogelijke toepassing van as is de huiscomposthoop. Aangezien micro-organismen actiever worden bij een hoge pH-waarde, kan de compostering worden versneld door as toe te voegen. Er gaat echter meer volume compost verloren dan bij compostering zonder kalk. Gebruik indien mogelijk alleen as als u zuur compostmateriaal wilt composteren: Eikenbladeren, zachthoutsnippers of turfgrond kunnen worden bepoederd met een dun laagje as.

Samenvatting: Gebruik van as als meststof

• De toepassing van as is alleen zinvol voor kalkminnende planten, veengronden of gronden die aantoonbaar te zuur of te kalkarm zijn. Dit laatste komt slechts zelden voor
• As mag niet puur op het plantenweefsel worden aangebracht, omdat het brandwonden kan veroorzaken.
• Aangezien as geen stikstof bevat, is aanvullende bemesting met een organische, langzaam vrijkomende meststof noodzakelijk.
• As kan ook worden gestrooid op zuur rottend materiaal op de compost om de pH-waarde in evenwicht te brengen.

Als u meer wilt weten over het gebruik van natuurlijke meststoffen, kunt u meer leesvoer vinden in ons overzichtsartikel.

Aangezien as alleen niet voldoende is om de volledige behoefte aan voedingsstoffen van de plant te dekken, raden wij aan extra te bemesten met een organische langzaam vrijkomende meststof. Door hun hoofdzakelijk organische grondstoffen vullen onze Plantura organische meststoffen de natuurlijke bemesting met as optimaal aan en zorgen ze voor een langdurige toevoer van voedingsstoffen.

Plantura Organische Bloemenmeststof

Effectief effect op lange termijn,
goed voor de bodem, onschadelijk voor mens, dier & natuur

Koop hier!