De gewone meidoorn is een bijenvriendelijke vaste plant voor de tuin en wordt al duizenden jaren gewaardeerd om zijn geneeskrachtige eigenschappen. We introduceren de bloeiende, mooi uitziende struik in meer detail.
Als een echte magneet voor wilde bijen moet de gewone meidoorn (Ononis) mag niet ontbreken in uw tuin. De doornige knapweed gedijt vooral op zanderige en zonnige plaatsen. In dit artikel leer je hoe je de kleine struik met de vele bloemen in je tuin kunt kweken, welke soorten er zijn en hoe de plant als geneeskrachtig kruid wordt gebruikt.
Inhoud
- Dog’s Hawk: oorsprong en eigenschappen
- De mooiste soorten en variëteiten
- De meidoorn planten en verzorgen
- Oogst, gebruik en effect van meidoorn
Hauhechel: Oorsprong en eigenschappen
Het geslacht van de knawel (Ononis) behoort tot de peulvruchten en behoort dus tot dezelfde plantenfamilie als bijvoorbeeld de erwt (Pisum sativum) en de gewone boon (Phaseolus vulgaris). De ongeveer 88 soorten acanthus komen vooral voor in het Middellandse-Zeegebied, met name in Marokko en Spanje. Slechts drie soorten zijn inheems in Midden-Europa: de doornige knapweed (O. spinosa), de rondbladige meidoorn (O. rotundifolia) en de gele harige sprinkhaan (O. natrix). De meest voorkomende is de doornige pimpernel, ook wel Weiberkrieg, Eindorn of Stachelkraut genoemd. Aangezien het de enige is die goed in Duitsland kan worden geteeld, is het het hoofdonderwerp van dit artikel.
De doornige knapweed (Ononis spinosa subsp. spinosa) is een overblijvende, 10 tot 80 cm hoge halfheester. Dit betekent dat de scheuten dichtbij de grond zwak houtachtig worden en dat de horehound na de winter opnieuw uit deze houtachtige scheuten ontspruit. De rode stengels vormen een mooi contrast met het donkergroene blad, zijn alleen aan de basis houtig en geven deze soort met hun puntige doornen zijn naam. De drie geveerde bladeren staan afwisselend op de stengels. De bloemen van de horehound verschijnen van april tot september en staan in matig dichte trossen in de bladoksels. De bloemen laten zien dat ze verwant zijn aan de erwt, want net als erwten en bonen heeft heermoes vlinderbloemen.
De roze bloemen van de doornige knapweed verspreiden een zeer zoete, bijna onaangename geur als ze in bloei staan en trekken veel bijen aan: 15 verschillende soorten wilde bijen gebruiken de doornige knapweed als stuifmeelbron. Maar bijen zijn niet de enigen die van de gewone meidoorn houden. Het is ook de belangrijkste voedselbron voor de rups van het gewone blauwtje (Polymmatus icarus), een zeldzame vlinder. Na de bloem worden kleine, harige, niervormige peulvruchten gevormd. Bijzonder kenmerkend voor de doornige knapweed is de tot 60 cm diepe penwortel, die in de natuurgeneeskunde als geneesmiddel wordt gebruikt.
De mooiste soorten en variëteiten
- Doornige knapweed (Ononis spinosa): De doornige struik kan in het voorjaar wat ruw lijken, maar van juni tot september wordt die indruk doorbroken door de veelheid aan roze bloemen.
- Gele knapweed (Ononis natrix): De kleur van de bloemen van de gele meidoorn komt overeen met zijn naam. De halfheester, die 70 cm hoog wordt, wordt uitsluitend gebruikt als sierplant in mediterrane tuinen. De nog gesloten bloemen hebben rode aders aan de onderkant van de bloemblaadjes. Gele meidoorn groeit alleen op droge, kalkhoudende, warme en goed doorlatende, bij voorkeur stenige grond. Daarom heeft teelt alleen zin op bepaalde plaatsen.
- Kruipende hondenpoot (Ononis spinosa subsp. procurrens): Ook als Ononis repens de kruipende knapweed is een ondersoort van de doornige knapweed en een echte bijenweide: tien soorten wilde bijen verzamelen stuifmeel in zijn roze bloemen. Zoals de naam al aangeeft, is kruipende knapweed geschikt als ongecompliceerde bodembedekker, het beste op stenige, droge en goed gedraineerde grond in de volle zon.
- Rondbladige knapweed (Ononis rotundifolia): Deze soort groeit ook als kleine struik en bloeit roze. In tegenstelling tot zijn soortgenoten heeft hij lepelvormige bladeren. Bovendien voelt de rondbladige meidoorn zich ook thuis in gedeeltelijke schaduw – in tegenstelling tot zijn soortgenoten, die graag in de volle zon staan. De grond moet echter droog en goed gedraineerd zijn.
- Geitenhennep (Ononis spinosa subsp. hircina): Ook een ondersoort van de doornige knapweed is de Bocks knapweed, die ook bekend is onder de naam Ononis arvensis en akkerpaardenstaart. Boeren beschouwen het als een weerbarstig onkruid. De roze bloemen verspreiden een sterke geur.
De meidoorn planten en verzorgen
De doornige knapweed voelt zich thuis op zonnige en droge plaatsen. Om te kunnen gedijen moet de grond goed gedraineerd, mager en humusrijk zijn. Een licht lemig zand zou ideaal zijn. Steenachtige en grindrijke ondergronden storen de knapweed echter ook niet. Het beste is om een voedselarme en losse grond te mengen met de bestaande tuingrond om de standplaatsomstandigheden voor de horecaboom te verbeteren. Bijvoorbeeld onze Plantura biologische kruiden & zaaigrond is hiervoor geschikt. De losse en luchtige structuur maakt het een ideaal substraat voor de meidoorn. Bovendien bevat de grond enige kalkmeststof, die nodig is voor een goede groei. Als de tuingrond bijzonder zwaar is, is het raadzaam zand of geëxpandeerde klei toe te voegen voor een optimale afwatering. Dit geldt ook voor containerbeplanting. Wateroverlast verdraagt de meidoorn niet. Als de grond vrij zuur is, moet u de gekozen plaats extra met kalk bemesten om optimale groeiomstandigheden te creëren.
Biologisch, turfvrij & klimaatvriendelijk:
Zowel voor aromatische kruiden als voor
succesvol zaaien, stekken
vermeerdering & voor het verspenen
De meidoorn kan in de tuin worden aangeplant of gezaaid. Het zaaien gebeurt in de herfst. Het is beter te veel te zaaien dan te weinig, omdat de kans op een succesvolle kieming in het volgende voorjaar niet al te groot is. Anderzijds kunnen sommige zaden pas het volgende jaar ontkiemen. De zaden moeten gelijkmatig vochtig worden gehouden en de jonge planten moeten eerst in gedeeltelijke schaduw groeien. Omdat zaaien wat geduld en tact vereist, is het gebruikelijker om meidoorn te planten: van maart tot oktober worden de jonge vaste planten op een afstand van 50 cm geplant. Er is ruimte voor maximaal vier exemplaren op één vierkante meter.
Tip: De hauhechel was uitstekend geschikt voor het vergroenen van droge zuidhellingen.
Net als andere vaste planten moet u de meidoorn na het groeiseizoen terugsnoeien tot enkele centimeters boven de grond. Dat kan in de winter na de bloei. Het is echter raadzaam te wachten tot begin maart, want de kleine peulvruchten van de meidoorn dienen als voedsel voor veel vogels tijdens de winter.
TipNet als alle andere peulgewassen in de bodem vormt meidoorn een symbiose met knobbelbacteriën en kan zo stikstof uit de lucht binden. Daarom heeft hij geen extra bemesting nodig. Zorg er wel voor dat er voldoende kalk in de grond zit.
Oogst, gebruik en effect van meidoorn
De doornige knapweed werd al door de oude Romeinen als geneeskrachtige plant gebruikt. De meeste ingrediënten zitten in de sterke penwortel. Dit kan in de late zomer tot de herfst worden opgegraven en vervolgens te drogen worden gehangen. Bereidingen gemaakt van de wortel van de horehound worden beschouwd als vochtafdrijvend. Dit betekent dat de uitscheiding van water via de nieren wordt verhoogd en dat schadelijke kiemen sneller uit het urinaire systeem worden verwijderd. Zo wordt een thee van horehoundwortel bijvoorbeeld gebruikt om blaasontstekingen te behandelen. Hiervoor worden de fijngehakte horecawortels overgoten met kokend water. De recipiënt waarin de infusie wordt bereid, moet goed worden afgedekt om te voorkomen dat de geneeskrachtige bestanddelen verdampen.
De nier reinigt ons bloed, wat betekent dat schadelijke stoffen worden uitgefilterd en de vorming van nieuwe rode bloedcellen wordt gestimuleerd. De hauhechel wordt gebruikt om de nierfunctie te verbeteren. In de natuurgeneeskunde zouden bloedzuivering en de daarmee gepaard gaande zuivering vele positieve effecten hebben, waaronder het stimuleren van de spijsvertering en het verbeteren van de algemene gezondheid.
De jonge scheuten van de horehound kunnen worden geoogst van april tot juni, de bladeren tot oktober. Het groen is mild van smaak en kan bijvoorbeeld aan een salade worden toegevoegd.
Attentie: Mensen die lijden aan oedeem (vochtophoping) als gevolg van hartinsufficiëntie moeten preparaten op basis van doornekruid vermijden!
Meer heesters waar bijen van houden, zoals de meidoorn, vindt u in ons artikel over insectvriendelijke vaste planten en heesters.
Inhoudsopgave
