Aardpeer: planten en verzorgen van Apios americana

De Amerikaanse aardpeer is ook bekend als de Indische peer en vormt ondergronds eetbare bruine knollen. Hier kom je alles te weten over de aardpeer, de teelt en het gebruik ervan.

De krachtige aardpeer vormt talrijke ondergrondse wortelstokknollen met een heerlijke smaak. We laten je kennismaken met de klimplant en geven tips voor het kweken, oogsten en voorbereiden van de aardpeer.

Aardpeer: oorsprong en eigenschappen

De aardpeer (Apios americana), ook wel Indische peer, kaneelwijn of apios genoemd, behoort net als boon (Phaseolus vulgaris) en erwt (Pisum sativum), behoort tot de vlinderfamilie (Fabaceae). Hij komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en is daar ook wijdverbreid. De oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika, maar ook de eerste kolonisten uit Europa, gebruikten de aardpeer als eiwitrijke voedselbron.

De klimplant, die ongeveer 300 cm hoog wordt, doet denken aan pronkbonen. In uitzonderlijke gevallen kan de aardpeer zelfs een hoogte van 600 cm bereiken. Hij loopt uit in april en sterft in de late herfst. De bladeren van de aardpeer worden tot 20 cm lang, zijn geveerd en bestaan uit vijf of zeven ovale tot lancetvormige blaadjes. De pittig geurende bloemen van de Indische peer verschijnen vrij laat in het jaar, van juli tot september. De typisch gevormde vlinderbloemen zitten in trossen bij elkaar en zijn lichtrood, roodbruin, roze of bordeauxrood van kleur. De zaden, die in lange, dunne peulen zitten, doen ook denken aan pronkbonen. Ze zijn rond tot niervormig, bruin tot paars gespikkeld en rijpen in de herfst.

Aardpeer is overblijvend en winterhard, sterft in de late herfst bovengronds af en overwintert in de vorm van vlezige wortelstokknollen, die zich als kralen aaneengeregen langs de wortels achter elkaar vormen. Deze overlevingsorganen zijn de eigenlijke aardperen. Gemiddeld worden ze ongeveer zo groot als een kastanje, maar in sommige gevallen kunnen ze een diameter van 20 cm bereiken. Aan de buitenkant hebben de ovale tot citroenvormige knollen een roodbruine schil, de binnenkant is wit. De uiterst aromatische en zoete smaak van de aardpeer kan het best worden omschreven als een mengsel van hazelnoot, tamme kastanje en geroosterde zoete aardappel.

Aardpeer en aardpeer: Ook aardpeer (Helianthus tuberosus) is in de volksmond bekend als de “aardpeer”. De hoge vaste plant is echter nauw verwant aan de zonnebloem (Helianthus annuus) en lijkt uiterlijk helemaal niet op de aardpeer. De ondergrondse opslagknollen van de aardpeer daarentegen lijken sterk op die van de aardpeer, maar zijn vaak veel groter en hebben meestal meerdere knobbelige takken.

Aardpeer planten

Aardperen zijn door hun klimmende groei bijzonder geschikt voor het vergroenen van schuttingen, pergola’s en hekwerken. Ze geven de voorkeur aan een matig vochtige, goed gedraineerde, losse en licht zanderige tot lemige bodem. Qua pH-waarde past de vlinderplant zich goed aan en verdraagt zelfs extreem zure bodems. De locatie moet zonnig tot halfschaduwrijk zijn. Zowel de knollen als de zaden van de aardpeer kunnen worden geplant. De zaden van de Apios zijn koude kiemers, dus ze ontkiemen pas na een langere koude periode. Na de koudebehandeling worden ze vanaf februari binnen gekweekt en vanaf april als jonge planten buiten geplant. De wortelstokknollen worden in de herfst vanaf oktober of in het vroege voorjaar vanaf begin maart ongeveer 5 cm diep en met een plantafstand van 80 tot 100 cm in de grond geplant en goed bewaterd. Aardperen kunnen ook op terrassen en balkons worden gekweekt in een pot met een inhoud van ten minste 5 liter. Het is belangrijk te zorgen voor een goede afwatering om wateroverlast te voorkomen. In april begint de plant uit te lopen. Pas geplante aardperen bloeien meestal pas in het tweede groeijaar. De knollen mogen in het eerste jaar niet worden geoogst om de plant niet te verzwakken.

Samenvatting: Het planten van een aardpeer

• Grond: Matig vochtige, goed gedraineerde, losse, licht zanderige tot lemige grond.
• Habitat: Zon tot gedeeltelijke schaduw
• Zaadjes planten: Binnen kweken vanaf februari en buiten zetten vanaf april.
• Knollen planten: Vanaf oktober (of vanaf begin maart); plant 5 cm diep in de grond; plantafstand 80 – 100 cm.

Verzorging van Apios americana

De aardbol heeft behalve regelmatig water geven nauwelijks verzorging nodig. Het belangrijkste voor de klimplant is een goed klimkader. In de herfst sterft het bovengrondse deel van de plant af en kan in het voorjaar worden teruggesnoeid voordat er nieuwe scheuten verschijnen. Omdat de aardpeer winterhard is, hoeven de knollen niet te worden gerooid, maar kunnen ze de hele winter in de grond blijven. Aardperen in potten moeten gedurende de winter op een vorstvrije, koele plaats worden bewaard en gedurende deze tijd slechts spaarzaam water krijgen.

Zoals alle vlinderplanten is de aardpeer zelfvoorzienend in stikstof. Aan de wortels zitten kleine, ronde knobbeltjes, waarin zich stikstofbacteriën vestigen die in symbiose met de plant leven. Bemesting is niettemin raadzaam, omdat niet alleen stikstof, maar ook andere voedingsstoffen zoals fosfor en kalium nodig zijn voor een gezonde groei. Bovendien kan de voorraad voedingsstoffen in de bodem van meerjarige planten na enkele jaren uitgeput zijn. De eerste tekenen hiervan zijn een spaarzame bloei, zeer kleine of weinig aardperen of acute gebreksverschijnselen zoals vergeling van de bladeren. Voor een goede opbrengst en gezonde planten adviseren wij het regelmatige gebruik van een overwegend organische langzaam vrijkomende meststof – zoals onze Plantura biologische tomatenmeststof. De mestkorrels worden bij het uitbreken van de knoppen in april in het oppervlak rond de plant ingewerkt en zorgen voor een langdurige toevoer van essentiële voedingsstoffen.

Plantura Organische Tomatenmeststof

Effectief effect op lange termijn,
goed voor de bodem, onschadelijk voor mens, dier & natuur

Koop hier!

Aardpeer voortplanten

Aardperen kunnen worden vermeerderd door zaden of wortelstokken. De zaden worden na de bloei gevormd in lange, dunne peulen. Zodra de plant sterft, kunnen de peulen worden geoogst en enkele weken binnenshuis worden gedroogd. Als u de zaden binnenin al kunt horen ritselen, maak ze dan los van de peulen en bewaar ze op een droge, donkere en koele plaats.

Als alternatief kunnen de koude zaailingen direct in de herfst worden gezaaid om de kiemremmende stoffen in de winter af te breken. Op sommige plaatsen vormen aardperen echter geen zaden, zodat in dat geval een beroep moet worden gedaan op vegetatieve vermeerdering. De aardpeer vermeerderen via zijn smakelijke knollen is veel sneller en gemakkelijker. Graaf daartoe de knollen in de herfst of het voorjaar op als de grond vorstvrij is en verplant ze naar een nieuwe plek.

Oogsten en voorbereiden van de aardpeer

Aardperen kunnen de hele winter door worden geoogst.

Laat echter altijd een paar knollen in de grond zitten voor toekomstige oogst. Ongeoogste aardperen zullen blijven groeien en groter worden. Een enkele aardpeerplant kan op het hoogtepunt van zijn ontwikkeling ongeveer 2 kg opleveren. Vorstvrij weer en een graafvork zijn ideaal om aardperen te oogsten. De knollen kunnen ongewassen, koel en droog enkele weken worden bewaard, maar zullen geleidelijk vocht verliezen. Aardperen worden eerst goed gewassen, eventueel geschild en naar wens bereid.

Je kunt ze rauw of gekookt eten. Alle manieren om aardappelen te bereiden kunnen gemakkelijk worden omgezet in aardpeer-recepten. Apio’s kunnen worden gekookt, gebakken of geroosterd, ze kunnen worden verwerkt tot aardappelpannenkoeken of stoofschotels. U kunt volledig gedroogde tijgerperen vermalen en ze op dezelfde manier gebruiken als tijgernoten (Cyperus esculentus) kan worden gebruikt om soepen in te dikken of als voedzame toevoeging aan muesli en pap. Het hoge eiwitgehalte van ongeveer 17% maakt de aardpeer tot een vullend bijgerecht. Bovendien kunnen de zaden van de aardpeer ook worden gekookt en bereid als bonen.

De pinda (Arachis hypogeae) behoort tot de familie van de vlinderbloemigen en is verwant aan de aardpeer. Ontdek hoe u de peulvrucht in uw eigen tuin kunt kweken.