Inca-komkommer: zaaien, oogsten & toxiciteit van de eekhoornpompoen

De inca-komkommer, ook bekend als de gehoornde pompoen, is nauwelijks te vinden in Duitse supermarkten, maar wel in tuinen. Toch is de teelt van de inca komkommer in ons land mogelijk.

Voornamelijk de Inca-komkommer (Cyclanthera pedataSyn..: Momordica pedata) wordt geteeld in landen als Peru, Ecuador en Argentinië. Aangezien de klimplant relatief koudetolerant is, staat niets de teelt in Duitsland in de weg. In dit artikel leer je wat je moet weten over het zaaien en verzorgen van de Inca-komkommer en waarvoor de vruchten kunnen worden gebruikt.

Inca-komkommer: oorsprong en eigenschappen

Naast gehoornde kalebas staat de plant bekend als schijfkomkommer, olijfkomkommer of corilla. Hij wordt ingedeeld in de familie van de kalebassen (Cucurbitaceae). De thuisbasis van de Inca-komkommer ligt in Zuid-Amerika, vooral in de Andes. Hij wordt op grote schaal geteeld in Azië, Midden-Amerika, Colombia, Venezuela, Bolivia en de reeds genoemde landen.
De eenjarige klimmer kan een hoogte van 4 tot 5 m bereiken en zijn vijf- tot zevenvormige, handvormige bladeren doen enigszins denken aan die van een hennepplant (Cannabis). De afzonderlijke lobben zijn aan de rand licht getand en lopen naar het einde toe taps toe. De plant houdt zich met twee of meer ranken vast aan de klimhulpmiddelen.
De Inca-komkommer heeft mannelijke en vrouwelijke bloemen met een dubbele perianth. Ze zijn vijfvoudig, groengeel van kleur en vrij klein in vergelijking met andere soorten van de familie. In tegenstelling tot de enkele vrouwelijke bloemen staan de mannelijke bloemen in pluimen van 15 tot 30 cm lang. De eivormige, groenige vruchten van de cucurbit zijn min of meer bedekt met zachte stekels en vaak gebogen en duidelijk puntig naar het uiteinde toe. Ze worden 5 tot 15 cm lang, zijn vaak gedeeltelijk hol en bevatten meerdere doffe donkerbruine tot zwarte zaden.

Een Inca-komkommer voorbereiden en planten

Een zonnige en warme plaats is zeker geschikt voor de inca komkommer. De grond moet humusrijk zijn, goed gedraineerd, rijk aan voedingsstoffen en met een goede watervoorziening. Planten in een kas is mogelijk. Dit is echter niet absoluut noodzakelijk, want de plant is vrij koudetolerant, en op de hoogte die Cyclanthera pedata kan nogal onpraktisch zijn. De Inca-komkommer kan echter ook goed in een pot worden gekweekt. Voor elke plant moet een pot met een inhoud van minstens 10 liter worden voorzien, met een afvoer voor overtollig water. Een losse, voedselrijke groentegrond is geschikt als substraat.
De inca komkommer kan slechts enkele weken voor het uitzetten van de plant worden voorgetrokken. Hier leggen wij uit hoe u stap voor stap te werk gaat:

• Tijdstip voor binnenshuis zaaien: half/eind april
• Vul zaaigrond in potjes
• Druk de zaden ongeveer 2 cm diep in de grond
• Houd het substraat constant vochtig
• Zet de potten op een warme, lichte plaats
• Kiemtemperatuur ongeveer 20 °C
• Kiemingstijd ca. 2 – 4 weken
• Tijd om uit te planten: Na de IJsheiligen medio mei
• Bevestig een klimhulp bij het planten

Kan men zelf inca komkommerzaden verkrijgen? De zaden voor de oogst van volgend jaar kunnen ook uit de eigen vruchten worden gehaald. Daartoe moeten de inca-komkommervruchten bij de oogst echter rijp zijn, dat wil zeggen dat zij aanzienlijk langer aan de plant moeten blijven dan de jonge vruchten die voor consumptie worden geoogst.

De juiste zorg

Bij de verzorging van de inca komkommer spelen voeding en watervoorziening de belangrijkste rol. In het volgende leer je waar je op moet letten.

Bemesting

Aangezien de komkommer een van de zogenaamde zware eters is, heeft hij bepaalde voedingsstoffen nodig voor een gezonde groei en een rijke vruchtzetting. Voor een voldoende toevoer van voedingsstoffen kunt u bij het planten het beste compost door de grond mengen. In het verdere verloop kan de klimplant dan worden voorzien van een hoofdzakelijk organische langzaam vrijkomende meststof. Onze Plantura biologische tomatenmest is hiervoor bijvoorbeeld een goede keuze, omdat het een hoog percentage kalium bevat om de vruchtvorming te ondersteunen. Aangezien de meststof een langdurig effect van 3 maanden heeft, zijn slechts twee bemestingen tijdens het seizoen nodig.

Inca-komkommers gieten

Vanwege de even grote behoefte aan een constante watervoorziening moet uitdroging van de grond worden voorkomen door regelmatig water te geven. Zodra de bovenste grondlaag is opgedroogd, moet de bewatering worden hervat. Wateroverlast is echter net zo ongewenst als droogte.

Inca-komkommers kweken

Voorts moet van tijd tot tijd worden nagegaan of de klimsteun voldoende is. Indien nodig moeten de scheuten met de hand omhoog worden geleid, omdat de plant zeer snel groeit en lange uitlopers vormt.

Zijn Incakomkommers winterhard?

Dankzij zijn koudetolerantie blijft de Inca-komkommer zelfs bij lage temperaturen net boven 0 °C groeien. De plant is bestand tegen min-temperaturen tot ongeveer -5 °C. De klimplant is ook bestand tegen temperaturen tot ongeveer -5 °C. Maar het zou de winter niet overleven in onze graden.

Oogst: Wanneer zijn Inca-komkommers rijp?

Wanneer u de inca komkommers kunt oogsten hangt volledig af van het gewenste gebruik. De jonge vruchten kunnen rond juli worden geoogst. Als de rijpe inca-komkommer vruchten nodig heeft, moet u wachten tot ongeveer eind augustus. Als de komkommers rijp worden geoogst, moeten de harde zaden altijd worden verwijderd voordat ze worden gegeten of verwerkt.

Werking en gebruik van de inca komkommer

Ondertussen bewijzen verschillende studies dat de plant een positief effect heeft op de menselijke gezondheid. Elk deel van de komkommerplant zou zo’n helende werking hebben: Van de bladeren worden bijvoorbeeld ontstekingsremmende zalven gemaakt, een drinkkuur van de vruchten kan ontgifting en bloedzuivering bevorderen, en van de gemalen zaden kan een thee worden gezet tegen hoge bloeddruk. De eekhoorn zou ook verlichting brengen bij spijsverteringsproblemen of hoge cholesterol.

Het gebruik van de inca komkommer in de keuken is zeer veelzijdig. De verschillende delen van de plant kunnen op verschillende manieren worden gebruikt. De jonge scheuten en bladeren kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt als soepgroente, maar ook in een frisse salade of smoothie. De jonge vruchten worden meestal rauw gegeten, maar de inca komkommer kan in dit stadium goed worden ingemaakt. Bij rijpe vruchten moeten de pitten vóór de bereiding worden verwijderd. De meeste inca-komkommerrecepten bevatten een groot aantal manieren om de holle vruchten te vullen: Met roomkaas, gehakt of rijst – de fantasie kent nauwelijks grenzen. Als de inca komkommer stekels heeft, kunnen deze er rauw afgewreven worden – maar deze worden sowieso zachter tijdens het koken of stomen. Aangezien lage temperaturen buiten de vruchten niet schaden, kunnen ze na de oogst ook goed worden bewaard in de koelkast. Het is belangrijk om de geoogste vruchten binnen ongeveer 10 dagen te verwerken, omdat ze niet lang houdbaar of houdbaar zijn.

Wat is de smaak van de Inca-komkommer? Wanneer de jonge vrucht rauw wordt gegeten, doet de smaak van de inca komkommer denken aan de komkommer (Cucumis). Wordt hij later op een andere manier bereid, bijvoorbeeld gebakken, gegrild of gestoomd, dan is de smaak te vergelijken met die van een courgette (Cucurbita pepo subsp. pepo convar. giromontiina) vergelijken.

Zijn inca komkommers giftig of eetbaar?

Inca-komkommers zijn niet giftig: als ze jong worden geoogst, kunnen ze rauw worden gegeten, net als komkommers. Later kunnen de vruchten worden bereid als courgettes – maar de zaden van de inca-komkommer moeten worden verwijderd, omdat ze hard worden. Zelfs de bladeren en jonge ranken van de pompoen kunnen rauw of gekookt worden gegeten.

Een andere plantaardige vrucht uit de komkommerfamilie die in ons land nauwelijks voorkomt is de bittere meloen (Momordica charantia), ook wel bittere komkommer genoemd. U kunt meer over deze plant te weten komen in ons speciale artikel.