Snijbonen: planten, plaatsen en oogsten van snijbonen

Zoals de naam al doet vermoeden, is de vuurboon een echte blikvanger door zijn vuurrode bloemen – maar dat is niet het enige dat ieders aandacht trekt. De zaden van de pronkboon hebben ook een ongewoon kleurenpatroon.

De teelt van de vuurboon (Phaseolus coccineus) is kinderspel en wordt beloond met een oogst als een paar punten in acht worden genomen. In dit artikel leer je hoe je vuurbonen moet planten en waar je nog meer rekening mee moet houden bij het kiezen van een locatie en het oogsten.

Vuurbonen: oorsprong en eigenschappen

De vuurboon is ook bekend als de wolboon, de pronkboon of, in Oostenrijk, de keverboon. De klimplant komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika en bereikte Europa uiteindelijk in de 17e eeuw. Het behoort tot de familie van de peulvruchten (Fabaceae) en is verwant aan enkele andere bonensoorten zoals de gewone boon (Phaseolus vulgaris) is nauw verwant. In landen met een zacht klimaat kan de vuurboon zelfs als vaste plant worden geteeld, terwijl hij bij ons slechts eenjarig is.

Met behulp van zijn linksdraaiende scheuten kan de kruidachtige klimplant in korte tijd hoogtes bereiken van 2 tot 4, maar soms zelfs 7 meter. De middelgroene bladeren staan geveerd in drieën op de bladstelen, die op hun beurt afwisselend en spiraalvormig langs de stengel staan. De bladeren kunnen in verschillende posities worden gebracht door middel van gewrichten die worden gecontroleerd door de druk van het celsap in elke cel. Met behulp van klierharen aan de onderkant van de bladeren neemt de plant water uit de lucht op.

Van juni tot september draagt de vuurboon intens rode, tweeslachtige bloemen. Er zitten er 6 tot 10 aan een bloeiwijze die tussen de 25 en 35 cm lang wordt. De spiegelsymmetrische bloemen bestaan uit een kelk met twee lippen, een korte pluim, vleugels, een boot, eierstok en stamper. De bestanddelen vormen de bloemvorm die typisch is voor vlinderplanten (Faboideae). Omdat de bloemen van de vuurboon zelfsteriel zijn, is een andere plant nodig voor de bestuiving.

De groene peulen die zich uit de bevruchte bloemen ontwikkelen, worden tot 25 cm lang. De niervormige zaden die ze bevatten zijn ongeveer 2,5 cm groot en, afhankelijk van de variëteit, bruin, rood, wit of zwart met paars patroon.

De beste vuurbonenrassen

Hieronder presenteren wij de beste en populairste vuurbonenrassen. Daaronder zijn rode, witte en tweekleurige bloeiende variëteiten met bijzondere kenmerken. De rassen ˈBonelaˈ en ˈMelangeˈ behoren tot de Stiermarkse keverbonen, die een specialiteit zijn in Stiermarken.

• White Giants: Dit ras is een hoogproductief, snel bewegend en witbloeiend ras. Het vormt platte, vlezige peulen met een lengte van ongeveer 30 cm, die populair zijn als snijbonen vanwege hun malsheid. De korrels zijn zuiver wit.

• Award winnaar: Dit robuuste, roodbloeiende ras is een zeer hoogproductief hobbytuindersras. Hij vormt lange, vlezige peulen en heeft een hoge habitus. De “Prize Winner” wordt gebruikt als peul, zaadboon of droge boon. De zaden zijn paarszwart gevlekt.
• Carlet Emperor: Dit robuuste, historische en roodbloeiende ras wordt ook geteeld op ruige en regenachtige plaatsen. De smakelijke peulen hebben draden die gemakkelijk kunnen worden verwijderd. Door zijn krachtige groei is dit hoogproductieve ras zeer geschikt als scherm.
• Hestia: De kenmerken van dit ras zijn de compacte, rankenloze groei, die lijkt op die van een struikboon met een hoogte van ongeveer 45 cm, en de mooie, rood-witte bloemen. De ongewone groeiwijze maakt ˈHestiaˈ ideaal voor de teelt in hanging baskets of bloembakken.

• Lady Diˈ: De donkerrood bloeiende, snoerloze pronkboonˈLady Diˈ is resistent tegen het bonenmozaïekvirus en brandvlekken en zeer productief. De fijne aromatische peulen van dit ras zijn extra lang.
• ˈPainted Ladyˈ: ˈPainted Ladyˈ is een zeer oud ras uit Engeland. De bloemen zijn tweekleurig, rood en wit. Door het decoratieve bloemkleed is het uitstekend geschikt als scherm. De jonge, malse peulen zonder draden worden gebruikt als snijbonen, maar ook om in te blikken of in te vriezen.
• Tenderstar: Deze robuuste, decoratieve pronkboon heeft rood-apricotische bloemen. De smakelijke peulen zijn peilloos als ze jong zijn. De vruchten worden ongeveer 20 cm lang en de plant ongeveer 3 m hoog.

• Bonela: Deze grootkorrelige vuurboon ˈBonelaˈ behoort tot de populaire Stiermarkse keverbonen. Hij groeit krachtig met weelderige, rode bloemen. De korrels zijn zwartpaars gespikkeld en hebben een goed zwelvermogen. Deze uitstekend smakende keverboon is geschikt voor industriële verwerking.

Vuurbonen planten

Aangezien de robuuste pronkbonen geen hoge eisen stellen aan hun standplaats, doen ze het goed op de meeste gronden. Om er echter voor te zorgen dat u sterke en vitale planten krijgt met een hoge bloemzetting en opbrengst, geven wij u de volgende tips over de optimale standplaats van de vuurboon en over het juiste zaaien en telen van vuurbonen.

De juiste locatie

De beste plaats voor vuurbonen is op een zonnige plek. Een teelt in lichte gedeeltelijke schaduw zou ook nog mogelijk zijn. Aangezien de pronkbonen het beter doen bij vochtig en koel weer, leiden locaties met staande hitte in het midden van de zomer ertoe dat de bloemen gewoon afvallen en er geen peulen worden gevormd. Een luchtige locatie verdient daarom de voorkeur. De grond moet goed gedraineerd, los en rijk aan voedingsstoffen zijn. Een verdichte ondergrond moet daarom voor het planten diep worden losgemaakt met een spitvork. De permeabiliteit kan worden vergroot door zand toe te voegen. Om het gehalte aan voedingsstoffen te verhogen, meng je er wat compost doorheen.

Pronkbonen kunnen ook goed op het balkon worden geteeld. Kweek hiervoor de vuurbonen in een balkonbak of in een kuip. Bij de hoge rassen is hier absoluut een klimmogelijkheid nodig. Dwergsoorten zoals ˈHestiaˈ hebben geen verdere klimsteun nodig en zijn daarom ideaal. De plantenbak moet worden voorzien van een laag geëxpandeerde klei, zodat het water zich niet ophoopt. Een hoogwaardige, doorlaatbare groentegrond zoals onze Plantura Biologische Tomaten- & Groentegrond is geschikt om te vullen. Door de vermenging met verschillende plantaardige vezels en geplette geëxpandeerde klei heeft onze grond een losse structuur. De organische meststof erin dekt de basisvoedingsbehoeften van de bonen. De kwaliteitscompost die erin zit, geeft ook op lange termijn voedingsstoffen af.

Zaaien en voorplanten

Er zijn twee manieren om vuurbonenzaad te zaaien: De zaden worden rechtstreeks buiten gezaaid of de planten worden binnenshuis gekweekt. Met de tweede methode kunt u een kleine voorsprong krijgen of de jonge planten beschermen tegen slakken. Hoe u slakken met succes kunt bestrijden, leest u in ons speciale artikel. De kiemtemperatuur moet tussen 15 en 20 °C liggen, dan zullen de eerste zaailingen na ongeveer 7 tot 14 dagen zichtbaar zijn.

Zaaien in de open lucht

• Tijdstip: Vanaf half mei, bij een bodemtemperatuur van 8 – 10 °C
• 6 – 8 korrels per plantplaats
• Plantdiepte: 2 – 3 cm
• Plantafstand: 30 – 40 cm
• bedekken met aarde en water

Binnen voorgroeien

• Tijd: Vanaf half april
• 1 – 2 korrels per kleine pot
• Plantdiepte: 2 – 3 cm
• Afdekken met substraat en licht vochtig houden
• Buiten planten vanaf half mei

Tip: Om het kiemproces wat te versnellen, kun je de vuurboonzaden een nacht in water laten weken.

Hebben vuurbonen een klimhulp nodig?

Hoogwaardige vuurbonen hebben beslist een klimrek nodig waarlangs ze kunnen touwen. Zo zijn bijvoorbeeld latwerk, gespannen touwen of hazelaar- en wilgenstokken geschikt. Het hekwerk moet vóór het zaaien worden aangebracht.

Vuurbonen planten als scherm

Het gebruik van de vuurboon als privacyscherm is wijdverbreid en heeft een decoratief effect. Zijn grote bladeren vormen een dichte muur van gebladerte met heldere bloemen. Vaak kan de pronkboon gewoon langs bestaande hekken of op zelf aangelegde latjes groeien.

Tip: Zelfs een geweldige speelplaats voor kinderen kan worden gecreëerd met behulp van klimplanten. Hiervoor wordt een tipi gemaakt van wilgentakken, die vervolgens wordt begroeid met de vuurboon.

Verzorging van keverbonen

Als niet zozeer de vruchtzetting als wel de bloei gewenst is, moeten alle uitgebloeide delen regelmatig worden verwijderd. Wil men daarentegen een hoge peulopbrengst, dan moeten de verbleekte vruchtdelen blijven staan.

Vooral op warme dagen en op zonnige plaatsen heeft de vuurboon veel water nodig. Vooral in kuipen moet de bewatering worden hervat zodra de bovenste laag substraat volledig is opgedroogd. Wat de bemesting betreft, is verrijking van de grond met compost bij het planten doorgaans voldoende, omdat peulvruchten in het algemeen in staat zijn stikstof aan hun wortels te binden door een symbiose met knobbelbacteriën, en zo zelf voedingsstoffen in de grond op te hopen. Onze Plantura biologische compost is onder andere ook geschikt voor compostbemesting. Het humusgehalte zorgt voor een hoge biologische activiteit in de bodem en een verhoging van de vruchtbaarheid op lange termijn.

Vuurbonen oogsten, bewaren en gebruiken

Omdat er verschillende manieren zijn om vuurbonen te oogsten en te gebruiken, leggen we hieronder de verschillen uit.

Oogst en gebruik

Hoewel de peulen van de vuurboon aanzienlijke afmetingen kunnen bereiken, worden ze dan meestal zeer vezelig en zijn ze niet meer zo mals. Voor consumptie als snijboon of vers gestoomde groente is het daarom het beste om de peulen te oogsten als ze nog jong zijn. Vanaf ongeveer juli kunnen ze voortdurend worden geoogst om verdere groei te bevorderen.
In ieder geval moeten de peulen of korrels worden gekookt voordat ze worden gegeten. Ze zijn ook zeer geschikt om te conserveren door koken of invriezen.

Vuurbonen drogen

Als het niet de peulen zijn die voor consumptie worden geoogst, maar de zaden, dan moet u de vuurbonen aan de plant volledig laten rijpen en drogen. Pluk ze dan bij droog weer en haal de zaden uit de peul. In deze gedroogde toestand kunnen de vuurbonen ook goed worden bewaard. Voordat ze voor het koken kunnen worden gebruikt, moeten ze echter een nacht in water worden geweekt en daarna duurt het koken van de keverbonen maximaal twee uur.

Zijn vuurbonen eetbaar of giftig?

In hun rauwe staat zijn de vruchten van de vuurboon giftig voor mens en dier. Zoals vele andere soorten bonen bevatten de peulen van de vuurboon het eiwit fasine, dat braken, diarree en maagdarmklachten kan veroorzaken als het in bepaalde hoeveelheden wordt gegeten. Het koken van de peulen vernietigt de fasine en de vuurboon is dan eetbaar.

Een andere zeer decoratieve klimplant die ook als scherm wordt gebruikt is sterwinde (Ipomoea lobata). Lees meer over deze plant in ons speciale artikel.